ROTARY'NİN ABC'Sİ

ROTARY’NİN TANIMI

“Rotary” denilen kuruluşu nasıl tanımlarsınız? Rotary kulüplerinin sayısız özellikleri yanında sayıları milyonları aşan rotaryenler’in faaliyetlerini tanımlamak, öyle birkaç cümle ile anlatılabilecek şey değil. Rotary hizmetlerinin nitelikleri, uluslararası bir kuruluş olması, güçlü dostluk bağları, çeşitli mesleklerin temsil edilişi, iyi niyetin geliştirilmesi ve dünya anlayışı, yüksek ahlaki değerlerin önemsenmesi, diğer insanlarla ilgilenme ve daha birçoklarını içerir bir tanımlama bulmak gerçekten güçtür.

1976 yılında Uluslararası Rotary Yönetim Kurulu, Rotary’nin temel esaslarının tam bir tanımını yaptırmak ister. Bunun üzerine, o sırada Rotary’de halkla ilişkiler komitesinde görevli üç kişilik bir guruptan Rotary’yi tek bir cümle ile tanımlamaları istenir. Çeşitli taslaklar üzerinde yapılan çalışmalar sonunda aşağıda yazılı olan tanımlama ortaya çıkar. Bu tanımlama çeşitli Rotary yayınlarında bugüne kadar kullanılagelmiştir.

“ROTARY, İnsanlığa hizmet vermek, her meslekten yüksek ahlaki standartları yüceltmek ve dünyada barış ve iyi niyeti yaymak amacıyla, dünyadaki iş ve meslek sahibi bireylerin birleşmelerinden meydana gelmiş bir kuruluştur”.

“Rotary Kulübü Nedir?” diye soranlara yukarıda yazılı bu cümle ile cevap vermek amacıyla, bu cümleyi ezberlemeye gerçekten değer.

RESMİ ROTARY BAYRAĞI

Amerika Birleşik Devletleri’nin ABD Texas Eyaleti, Dallas şehrinde 1929 yılında yapılan Uluslararası Rotary Konvansiyonu’nda Rotary’yi temsil edecek bir bayrak, resmen kabul edildi. Bu Rotary bayrağında altın renginde bir çark amblemi beyaz zeminin ortasında yer alıyordu. Rotary çarkının çerçevesindeki dört oyulmamış boşluk koyu mavi, çarkın alt ve üst kenarında yazılı olan “Rotary” ve “International” kelimeleri altın, çarkın göbeğindeki mil ve kama yuvası ise beyaz renkte idi.

İlk resmi Rotary bayrağı, 1915 yılının Ocak ayında ABD Kansas City Missouri Kentinde dalgalandı. 1922 yılında küçük bir Rotary bayrağı Güney Kutbu’na Amiral Richard Bryd tarafından dikildi. Amiral Byrd ABD Virginia Eyaleti’nin Winchester şehri Rotary Kulübü üyesiydi. Bundan dört yıl sonra ise, Rotary bayrağı ile Kuzey Kutbu’na giden aynı kişi, yani Amiral Byrd idi.

Rotary kulüpleri’nin bazıları resmi Rotary bayrağını bir sancak gibi her kulüp toplantısında asarlar. Böyle durumlarda, bayrağın zeminine çark ambleminin yukarısına “….. Rotary Kulübü”, alt tarafına da şehir, (varsa) eyalet ve ülke adının yazılması uygun olur.

Rotary Bayrağı, Uluslararası Rotary Merkezi’nde her zaman için asılıdır ve dalgalanmaktadır. Her Rotary Konvansiyonu’nda ve Uluslararası Rotary’nin resmi organizasyonu olarak düzenlenen toplantılarında bu bayrak mutlaka asılmalı ve dalgalanmalıdır.

ROTARY’NİN ÇARKLI AMBLEMİ

Rotary’nin ilk günlerinden beri kullanılagelen tek sembolü bir ‘ÇARK’ olmuştur. Bu çarkın ilk çizimi Chicago’lu bir Rotaryen olan Montague Bear tarafından yapılmıştır. Mesleği oymacılık olan Montague’nün yaptığı ilk çizim, etrafında toz ve hareket olduğunu gösteren birkaç çizgisi olan basit bir vagon tekerleği idi. Bu çizimdeki ‘Çark’, “uygarlık ve hareket” anlamını taşıyordu. Kurulan ilk Rotary kulüplerinin çoğunun kullandığı başlıklı yazı kağıtlarında ve yayınlarında değişik biçimlerde vagon tekerleği vardı. Sonunda, 1922 yılında sadece Rotaryenler’in sembolü olacak tek bir çark şeklinin benimsenmesine karar verildi. Böylece, 1923 yılında 24 adet dişli ve altı adet tekerlek parmağı olan bugünkü çark, Uluslararası Rotary tarafından benimsendi. Ancak, bir değişiklik de daha sonradan yapıldı. Bir kısım mühendisler, herhangi bir çarkın dönebilmesi ve iş yapabilmesi için çark merkezinin ortasında “kama yuvası” bulunması gerektiğini; bu olmadığı takdirde çark ve dişlerin ana şafttan güç alamıyacağını belirttiler. Bunun üzerine, 1923 yılında bu çark göbeğine bir de kama yuvası eklendi ve böylece son şeklini alarak Uluslararası Rotary’nin amblemi resmen benimsenmiş ve kabul edilmiş oldu.

SEKRETERYA

Çoğu rotaryenler Sekreterya’yı Evanston’daki (Illinois) UR Dünya Merkezi’nin bir başka ismi olarak kabul ederler. Aslında, Sekreterya bundan biraz daha fazla anlam taşır. Dünya Merkezi’nin tümünü içermenin yanısıra, Sekreterya UR’nin düzenli ve etkin bir şekilde faaliyet göstermesi için çalışan yaklaşık 600 kişiyi de kapsar. Ayrıca, Genel Sekreter ve ekibinin bütün çalışmalarını da tanımlayan bir terimdir. Sekreterya, dünya üzerindeki yedi Rotary Hizmet Merkezi’nin tamamını, bu ofislerde çalışan bütün personeli ve Rotary Vakfı’na tahsisli personeli içine alır. Tek amacı kulüplere, bölgelere, UR’nin idari ofislerine ve Rotary Vakfı’na hizmet vermektir. Evanston’da “One Rotary Center” adlı bir binada bulunan UR Dünya Merkezi, Sekreterya’nın da merkezidir.

ROTARY’DE “İLK” LER

Dünyada ilk Rotary Kulübü toplantısı Amerika Birleşik Devletleri’nin lllinois Eyaleti, Chicago şehrinde 23 Şubat 1905 tarihinde yapıldı.

Rotaryenler’in birlikte resmi öğle yemeği yeme geleneği ilk olarak 1909 yılında kurulan California Oakland Rotary kulübünce başlatıldı.

İlk Rotary Konvansiyon’u 1910 yılında Chicago’da yapıldı.

Amerika Birleşik Devletleri dışında kurulan ve kabul edilen ilk Rotary Kulübü 1910 yılında Kanada, Manitoba Eyaleti’nde Winnipeg Rotary Kulübü’dür.

Kuzey Amerika dışında kurulan ilk Rotary Kulübü, 1911 yılında Irlanda’da kurulan Dublin Rotary Kulübü’dür.

Konuşma dili İngilizce olmayan ilk Rotary Kulübü 1916 yılında kurulan Küba’da Havana Rotary Kulübü’dür.

Güney Amerika’da kayıtlı ilk Rotary Kulübü, 1918 yılında Uruguay’da kurulan Montevideo Rotary Kulübü’dür.

Asya’da kayıtlı ilk Rotary Kulübü, 1919 yılında Filipinlerde kurulan Manila Rotary Kulübü’dür.

Afrika kıtasında kayıtlı ilk Rotary Kulübü, 1921 yılında Güney Afrika’da kurulan Johannesburg Rotary Kulübü’dür.

Avusturalya kıtasında kayıtlı ilk Rotary Kulübü, 1921 yılında kurulan Melbourne Rotary Kulübü’dür.

ROTARY’NİN AMACI

Dünyanın bazı bölgelerinde haftalık olağan toplantıların açılışında tüm üyeler ayağa kalkarak Rotary’nin amacını yüksek sesle ve hep birlikte okurlar. Rotary’nin ana tüzüğünde yazılı olan bu amaçlar rotaryenler’in kendi büroları veya çalıştıkları yerlerde duvara asılı olarak da bulunur.

Rotary’nin amaçları hep bu şekilde ifade edilegelmiş değildir. 1906 yılında yapılan ilk kuruluşta üç amaç belirtilmişti: İş, iyi dostluk ve toplumun yararlarının gözetilmesi ve ilerlemesi amaçları hedeflenmişti. 1910 yılına gelindiğinde, “Rotary’nin genişletilmesine daha çok önem verildiğinden, amaçların sayısı beşe çıkmıştı. 1915 yılında amaçların sayısı altı oldu. 1918 yılında amaçlar yeniden kaleme alındı ve sayısı dörde indirildi. Bundan dört yıl sonra tekrar altıya çıkarıldı ve 1927 yılında yeniden değiştirildi.

En sonunda, 1935 yılında yapılan Mexico Konvansiyonu’nda bu altı amaç yeniden yazılarak sayısı dörde indirildi. Bu amaçlar, 1951 yılında yapılan en son önemli değişiklik ile, tek bir hedefte birleşen dört grupta toplandı.

ROTARY SLOGANLARI

1911 yılı Ağustos’unda ABD Oregon Eyaleti’nin Portland şehrinde yapılan ikinci Rotary Konvansiyonu’nda Uluslararası Rotary’nin benimseyip onayladığı ilk solgan “He Profits Most Who Serves Best” “En İyi Hizmet Eden, En Çok Yararlanır” dır. Bu söz, hizmet amaçlı bir kulüp olan Rotary’nin felsefesini özlü bir şekilde ifade ediyordu.

Bu cümle ilk defa Şikagolu bir rotaryen olan Art Sheldon tarafından 1910 yılında yaptığı bir konuşmadan alınıp az bir değişiklik yapılmıştı. Konuşmanın aslında “İnsanlara en iyi hizmeti veren en çok kazançlı çıkar” deniliyordu. Aynı günlerde ABD Minnesota Eyaleti’nin Minneapolis şehri Rotary Kulübü başkanı Ben Collinsise, bir Rotary kulübü kurmanın en uygun yolunun kendi kulübünün benimsemiş olduğu prensiplerden geçtiğini ifade ederek “Kendin Değil Hizmet Önemlidir” cümleciği ile ana felsefeyi kısaca özetlemiştir.

Bu iki slogan – “Kendinden Önce Hizmet” ve “En İyi Hizmeti Veren En Çok Yararlanır” – 1950 yılında Detroit şehrinde yapılan Rotary Konvansiyonu’nda biraz değiştirilerek Rotary’nin resmi sloganları olarak kabul edildi.

1989 yılı Yasama Konseyi’nde “Kendinden Önce Hizmet” sloganı bencillik taşımayan gönüllü hizmet amacını en veciz şekilde ifade ettiği için Rotary’nin ana resmi sloganı olarak kabul edilip onaylandı.

ROTARY’DE YÜZDE YÜZ DEVAM

Güçlü ve aktif bir Rotary kulübü olabilmek için Rotary toplantılarında kesintisiz olarak devam etmek şarttır. Rotaryenler’in devam konusuna verdikleri önem, 1922 yılında Uluslararası Rotary’nin toplantılara düzenli katılma konusunda açtığı bir yarışma ile ilk defa dünya Rotaryenleri’ne duyuruldu. Dünyadaki tüm Rotaryenler yüzde yüzlük bir katılma oranı için yarıştılar ve binlerce Rotaryen üst üste birkaç yıl bu devam başarısını elde ettiler. Rotaryenler gerek kendi kulüplerinde, gerekse başka Rotary kulüpleri’nde, bu yüzde yüzlük katılım oranına erişme başarılarını gururla anlatır ve bu rekorlarını anlatmaktan büyük bir haz duyarlar.

Gerçekte Rotary kuralları, üyelerinin en az yüzde altmışlık bir katılım oranını bulmalarını yeterli görmekteyse de, birçok kulüpte yüzde yüzlük bir katılımın en istenilen bir devamlılık yüzdesi olduğu konusunda hiç şüphe yoktur. Rotary’de toplantılara tüm üyelerin düzenli katılımı özellikle vurgulanır, çünkü her üye bay veya bayan kendi mesleğinin veya işinin temsilcisi durumundadır ve bu nedenle, herhangi bir üyenin yokluğu kulübü üyelik çeşitliliği ve her bir üyenin kişisel dostluğu gibi değerlerden yoksun bırakır. Zaman zaman, çeşitli nedenlerden ötürü, devama kredi verme veya asgari gereklilikleri düşürme yönünde önerilerde bulunulmuştur, ancak bu tip girişimler Yasama Konseyi tarafından uyarlanmamıştır.

2001 yılında, Konsey, genç çalışanların ihtiyaçlarına daha rahat cevap verecek “Rotary Kulüpleri İçin Yeni Modeller” pilot projesini onayladı. Bu proje kapsamındaki kulüplere Standart Rotary Kulübü Tüzüğü ve İç Tüzüğü kuralları dışında çalışma izni verildi. Bu kulüplerin birçoğu toplantı sıklıklarını değiştirdi ve devam kurallarını rahatlattı. Pilot kulüplerin başarıya ulaşması durumunda, 2004 Yasama Konseyi bu yenilikleri kalıcı duruma getirecek politika değişikliklerini yapabilecekti. 2004’de çalışmalar değerlendirildi ve projenin 2007’ye kadar uzatılması kararı alındı.

DÖRTLÜ ÖZDENETİM

Rotaryenlerin en çok kullandıkları, söyledikleri ve basılı olarak işyerlerinde bulundurmaktan hoşlandıkları bir iş ahlakı, dünya kuralı vardır ki buna “4 – Way Test”, yani “DÖRTLÜ ÖZDENETİM” diyoruz. Bu dörtlü özdenetim kuralı, ilk olarak 1932 yılında Herbert J.Taylor tarafından, iflas aşamasındaki Chicago Alimünyum Şirketi başkanlığına geldiğinde söylenmiştir. Tayor, öncelikli mali güçlükler içerisinde kıvranan ve çökme noktasına gelmiş bu şirketi kurtarmak için bir yol arayışına girdiğinde, tüm çalışanlara kılavuzluk edecek bir öneriler dizisi yazdı. Çalışan kişilerin iş ve meslek yaşamlarında uygulamalarını istediği bu 24 kelimelik iş ve ahlak prensibi, gerçekte bir mucize yarattı ve bu basit iş ahlakı prensibi ve felsefesinin her yerde uygulanabilir nitelikte olduğu anlaşıldı. Bu “Dörtlü Özdenetim”, şirketin satışlarında, üretiminde, reklamlarında ve alıcı, satıcı gibi tüm ilişkilerinde yol gösterici bir rehber oldu ve sonuçta şirketin kurtulmasının bu basit felsefenin uygulanması sonucu gerçekleştiği düşünüldü.

Herb Taylor 1954- 1955 döneminde Uluslararası Rotary Başkanı oldu, ama 1943 yılında ortaya çıkardığı bu “Dörtlü Özdenetim” dünyada yüzden fazla değişik dile çevrildi ve binlerce değişik şekil ve biçimde yayınlandı. “Dörtlü Özdenetim” ile verilmek istenen mesaj dünyadaki tüm Rotaryenler tarafından iyice bilinmeli ve uygulanmalıdır. Şöyle ki:

“Düşündüğümüz, söylediğimiz veya yaptığımız şeyler:

1) GERÇEĞE UYGUN MU?

2) İLGİLİLERİN TÜMÜ İÇİN ADİL Mİ?

3) İYİ NİYET VE DAHA İYİ DOSTLUKLAR SAĞLAYACAK MI?

4) İLGİLİLERİN TÜMÜ İÇİN YARARLI MI?”

PAUL HARRİS – HEM İLK HEM İLK DEĞİL

Paul Harris ilk Rotary Kulüp başkanı mıydı? Cevap: Hayır

Paul Harris Uluslararası Rotary’nin ilk başkanı mıydı? Cevap: Evet

Karmaşık gibi gözüken bu iki cevabın gerçekte çok basit bir açıklaması vardır. Paul Harris 1905 yılında Chicago şehrinde dünyanın ilk Rotary kulübünü kurdu ve organize etti. Ama kulübün ilk başkanı kendisi olmadı. İlk başkan olarak seçilen kişi diğer kurucu üyelerden Silvester Schiele idi.

1910 yılına gelindiğinde, kulüp sayısı 16’yı bulmuştu ve bunların birleştiği topluluğa Milli Rotary Kulüpleri Derneği adı verildi. Birkaç yıl sora kulüplerin sayısı ve ülkeleri artıp Kanada, İngiltere, İrlanda ve İskoçya’da Rotary kulüpleri kurulunca Uluslararası Rotary Kulüpleri Derneği adını aldı. 1922 yılında ise, “Rotary International (Uluslararası Rotary)” olarak kısaltıldı.

1910 yılında Rotary kulüplerinin uluslararası olarak örgütlenmesi sırasında başkanlığa seçilen kişi Paul Harris olmuştu. Bu görevde iki yıl süreyle 1910 yılından 1912 yılına kadar çalıştı. Böylece ilk kurduğu kulübün başkanı olmayı kabul etmeyip bir başka kişiyi layık görme alçak gönüllülüğünü gösteren Paul Harris, Uluslararası Rotary gibi dünya çapındaki bir kuruluşun ilk başkanı olarak seçildi.

İLK İSİM VEYA TAKMA ADLARLA HİTAP

Rotary’nin ilk günlerinden beri rotaryenler birbirlerini ilk isimleri ile çağırırlar. Kişisel tanışıklık ve dostluk Rotary olgusunun esas amacı olduğundan, birçok kulübün üyeler arasındaki sohbette resmi hitapları bir kenara bırakma alışkanlığını benimsemesi doğaldı. Normal olarak Doktor, Profesör, Sayın gibi sıfatlarla hitap edilecek kişilere diğer rotaryenler Joe, Mary gibi sadece ilk veya takma isimleriyle hitap ederler. Rotary Kulübü yaka kartlarında (isimliklerinde) bu hitap şekli teşvik edilir.

Takma adlarla kişilere hitap etme usulü genelde yakın arkadaş ve dostlar arasında kullanılan ve hoşluk yaratan bir çağırı şeklidir. Ama bir Rotaryen ilk adıyla da anılsa, takma adıyla da anılsa, esas olan kişisel bir dostluk kıvılcımını yakalayabilmek ve yeni hizmet kapılarını aralayabilmek için sağlam adımlar atmaktır.

DÖRT HİZMET ALANI

Rotaryenler arasında sık kullanılan “Dört Hizmet Alanı” terimi Rotary’nin amacının 4 ana unsurunu ifade eder:

Kulüp Hizmetleri, Meslek Hizmetleri, Toplum Hizmetleri, Uluslararası Hizmetler.

Rotary’in tüzüksel belgelerinin resmi bölümlerinde yazılı olarak bulunmamasına karşın “Hizmet Komiteleri” kavram olarak rotaryenlerce benimsenmiştir ve Rotary etkinliklerinin ana alanlarını tanımlamak için kullanılmaktadır.

“Kulüp Hizmetleri” kulüplerini başarılı kılmak için rotaryenler’in gerekli tüm çalışmalarını kapsar.

“Meslek Hizmetleri” her bir rotaryen’in iş yerinde kariyer planlaması, mesleki eğitim ve yüksek etik standartlarının teşvik edilmesi gibi projeler üstlenmesi sorumluluğunun yanısıra kendi mesleğinin onuru ve yararını kulübün diğer üyelerine tanıtmasına imkan sağlar.

“Toplum Hizmetleri” toplum yaşamını kalitesini yüceltmek için rotaryenler’in yaptıkları hizmetler dizisini kapsar. Bu hizmetler genellikle gençliğe, yaşlıya, özürlülere ve Rotary’ye bir umut kaynağı olarak bakan kişilere sunulan hizmetlerdir.

“Uluslararası Hizmetler” rotaryenler’in uluslararası anlayış iyiniyet ve barışı geliştirmek amacıyla yaptıkları çeşitli program ve faaliyetleri kapsar. Uluslararası hizmet projeleri dünyanın çok değişik ülkelerindeki insancıl gereksinimlerinin karşılanması için üretilmiş hizmet projeleridir.

Bir rotaryen, Rotary’nin ana amaçları olan dört hizmet alanında hizmet vermeye devam ederse, Rotary’nin amaçları daha da büyük bir anlam kazanmış olur.

THE ROTARIAN” VE BÖLGE DERGİLERİ

Nisan ayı, “Rotary Dergisi Ayı”dır ve bu ay içerisinde resmi UR dergisi “THE ROTARIAN” ve bölgesel dergileri okuma ve okutma ayıdır

“The Rotarian” Dergisi 1911 yılından beri yayın hayatında olan ve Rotary Amaçlarını yüceltmeye ve programlarını geliştirmeye yönelik yayın yapan, rotaryenler arasında haberleşmeyi sağlayan bir yayındır. Derginin başlıca diğer amaçları arasında, UR Başkanı’nın görüş ve düşüncelerini yaymak, toplantılar ve olayları bildirmek ve bazı özel Rotary faaliyetlerinin yoğunlaştırıldığı Rotary takviminde belirtilen ayları üyelere duyurmak yer alır.

“The Rotarian” dergisinde hem rotaryenleri ilgilendirecek, hem de, genel ilgiyi çekecek konular işlenir. Rotary Kulüp toplantılarında ve bölge toplantılarında ele alınacak bir çok faaliyet ve program önerilerini bu dergide bulmak mümkün olur. Yazılar genelde dostluğu, karşılıklı iyi ilişkilerin güçlendirilmesi fikrini, uluslararası kardeşlik ve anlayış konularını içerir. Bu dergiyi devamlı okuyan kişiler Rotary’nin tüm çalışmaları hakkında bir fikir sahibi olurlar ve tüm dünyada her dört hizmet dalında nasıl çalışıp başarılı olabileceklerini görme imkanını kazanırlar.

The Rotarian’a ek olarak, Rotary yayınları tüm dünyada toplam baskısı yaklaşık yarım milyon adeti bulan 21 dilde yazılmış 29 bölgesel dergiyi kapsamaktadır, her bir bölgesel yayın kendine özgü stil ve içeriğe sahip olmasına rağmen, hepside Rotaryenler’e Nisan ayında ve tüm yıl boyunca güncel ve güzel yazılar sağlar.

BİR ROTARYEN’iN ULUSLARARASI SORUMLULUKLARI

Uluslararası bir kuruluş olarak Rotary her üyesine eşsiz imkanlar ve sorumluluklar verir. Her ne kadar her rotaryen’in kendi ülkesinin vatandaşlık sorumluluklarını önde tutma görevi var ise de, Rotary’ye üye bir rotaryen uluslararası olaylara bir başka açıdan bakar. 1950’li yıllarda bir rotaryen’in global düşüncelerinin tanımı yapılmıştı.

Global (Küresel) bakış açısına sahip bir rotaryen:

milliyetçi düşüncelerin ötesinde uluslararası anlayış, iyi niyet ve barışın yücelmesi için sorumluluklar paylaşır; *

ırk veya milliyet üstünlüğü fikrine karşı çıkar;

diğer ülkelerin insanları ile anlaşabilmek için ortak düşünceler arar ve geliştirir;

bireylerin özgürlüğünü korumak için düzeni ve yasaları korumak suretiyle bireylerin düşünce, konuşma, toplantı haklarını savunur ve korku, açlık, şiddet ve zulümden korur;

tüm insanların yaşam standartlarını geliştirmek için yapılan çalışmaları destekler ve bir bölgedeki açlığın tüm dünyayı tehdit edeceğine inanır;

insanlık için adalet prensiblerini herşeyin üstünde tutar;

ülkeler arasında barışı geliştirmek için çalışır ve bu ideal için kişisel özverilerde bulunmaya hazırdır;

uluslararası iyi niyet için atılacak bir adım olarak kişilerin inancına anlayış gösterme ruhuyla hareket eder, daha zengin ve dolu bir yaşam için bazı temel ahlaki ve ruhani standardları anlayışla karşılar.”

İşte tüm bunlar bir rotaryen’in düşünce ve hareketlerini eyleme dönüştürmek için üstlenilen görevlerdir.

*Bu düşünce tarzı geliştiğinde, Rotary hala sadece erkeklerin üye olabildiği bir organizasyondu. Bugün, “Dünya Görüşlü Rotaryen” tanımı, tabiiki tüm bayan üyeleride kapsamaktadır.

STANDARD ROTARY KULÜP ANA TÜZÜĞÜ

Uluslararası Rotary,şu anda dünyada 170 ülkede vardır ve düzinelerce dil, politik ve toplumsal yapı, değişik töre, din ve ırkları içeren ve dünyanın her yanında var olan uluslararası bir kuruluştur. Peki, dünyanın her tarafına yayılmış olan 32.500’den fazla sayıdaki tüm bu Rotary kulüpleri nasıl oluyor da aynı şekilde işliyor ve çalışıyor? Bunun tek nedeni tüm bu kulüplerin tek bir standart Rotary Kulübü Ana Tüzüğü’ne sahip bulunmalarıdır.

Rotary kulübü olarak kuruluşu tamamlayarak üyeliğe kabul edilmek, yani charter (berat) alabilmek için aranan şartlardan biri de ilk defa 1922 yılında benimsenmiş olan Standard Kulüp Tüzüğü’nün kulüpce kabul edilmiş olması şartıdır. Bu dokümanlar Standard Kulüp Ana Tüzüğü’nde kulüplerin muntazam olarak yapacakları haftalık toplantıların idare teknikleri, yeni üye kaydetme usulleri, sınıflandırma, devam şartları, aidat ödemeleri ve buna benzer diğer kamu ve politik ilişkilere ait idari düzenlemeler yazılıdır.

Standart Kulüp Tüzüğü kabul edildiğinde kurulu bulunan tüm Rotary kulüplerin mevcut tüzüklerinin devam etmesi esası kabul edilmişti. Bu ilk kulüplerin bir çoğu sonradan standard tüzüğü kabul ettiler ve ona uydular ama hala 1922 yılı öncesinden kalma tüzükle yönetilen kulüpler vardır.

ÜYE TEKLİFİ

Rotary’nin yazılı kurallarında, Rotary kulüp üyeliğine teklif edilecek adayların nasıl ve ne şekilde yapılacağı ayrıntılı biçimlerde yazılmıştır. Rotary’nin büyümesi ve ilerlemesinde yeni adaylık için isim öneren kişi çok önemlidir. Öneriyi getiren ve ona kefil olan kişi yoksa, hiç kimse Rotary üyesi olamaz.

Bireyler Rotary’e katılmak için davet edilmelidirler, sonuçta adayların bulunması ve davet edilmesi, her bir üyenin sorumluluğudur.

Üyelik için aday önerisinde bulunan rotaryen’in görevi, kulüp sekreteri veya üyelik komitesine isim önerisinde bulunmakla sona ermez. Aslında, Rotary’de yeni üyelik için öneride bulunan kişinin sorumlulukları yazılı olarak belirlenmiş değildir. Ancak aşağıda yazılı yöntemler kulüplerin bir çoğu tarafından uygulanmaktadır.

Yeni üye öneren kişinin görevleri arasında şunlar bulunmaktadır:

Önermek istediği kişiyi önceden bir kaç Rotary toplantısına davet etmek.

Yeni üye olacak kişiyle bir veya birkaç bilgilendirme/yönlendirme toplantısına katılmak.

Yeni üyeyi birinci ay içerisinde her hafta diğer kulüp üyelerine tanıştırmak.

Yeni üyeyi sürmekte olan tüm kulüp hizmet projelerinde yer almaya teşvik etmek.

Yeni üyenin kulüp tarafından hamiliği yapılan Rotaract ve Interact kulüp toplantılarına katılımını teşvik etmek.

Yeni üyenin, Grup İnceleme Değişim veya Gençlik Değişim gibi uluslararası programlarda yer alabilmesine imkan sağlamak.

Yeni üyenin diğer kulüpleri ziyaret etmesini teşvik etmek ve Rotary usullerini, dostluk ilişkilerini öğrenmesine yardımcı olmak.

Yeni üye ve eşinin kulübün sosyal faaliyetlerine katılmalarını, yemeklere ve özel toplantılara gelmelerini sağlamak.

Yeni üye ile eşinin Bölge Konferansı’na katılmalarını sağlamak.

Yeni üyenin aktif bir rotaryen olabilmesi için kendisine özel bir kişi olduğunu hissettirecek şekilde gibi davranmak.

Yeni üye öneren kişi, yukarıda yazılı olanları yerine getirdiğinde, yeni üye olan veya olacak kişinin de varlığıyla Rotary’nin daha da güçlendiği görülecektir.

ROTARY KULÜPLERİ’NDE KADINLAR

1989 yılına kadar Uluslararası Rotary’nin ana tüzüğü ve yönetmelikleri sadece erkeklerin üye olmasına izin veriyordu, kadınlar Rotary kulüplerine üye olamıyorlardı. 1978 yılında Amerika’nın Californiya Eyaleti Duarte Rotary Kulübü, üyelik için başvuran üç kadını üyeliğe kabul etti. Bunun üzerine, Rotary lnternational, kulübü ana tüzük esaslarına aykırı hareket etmekle suçlayarak o kulübün kaydını sildi. Bunun üzerine kulüp, yerel mahkemelerde UR’nin bu kararını kaldırmak amacıyla bir dava açtı. Bu davada kişilerin özlük haklarından kısıtlanamayacağı ve iş kuruluşları ile kamu hizmetlerinde çalışan insanların cinsiyetleri nedeniyle bir ayırım yapılamayacağı tezini savundular. Duarte kulübü bu davayı kazandı ve Yargıtay’ca da onandı. Böylece sırf kadın üye almış olmalarından ötürü kaydı silinmiş olan Duarte Rotary Kulübü’nün kadın üye kabul etmesi hukuk yoluyla da onaylanmış oldu ve Rotary Kulüplerinin “iş amaçlı” ve bir bakıma kamu yararına çalışan bir kuruluş olması nedeniyle cinsiyet ayırımı yapmamaları gerçeği hukuk açısından da vurgulanmış oldu. Bu hareketle Rotary’de artık kadınların üyeliklerinin benzeri yasal (tüzüksel) nedenlerle engellenmesi önlenmiş oldu.

1989 yılında toplanan Yasama Konseyi’nin aldığı bir kararla Rotary’nin yalnızca erkeklerin üye olabilceğine dair olan amir maddesi oylanarak tüm rotaryenler için yürürlükten kaldırıldı. Bu tarihten itibaren kadınlar, tüm dünyada kulüplerin ve bölgelerin üyeleri ve yöneticileri oldular.

ULUSLARARASI ROTARY’NİN MERKEZİ

Uluslararası Rotary merkezi Amerika Birleşik Devletleri’nin lllinois Eyaleti, Chicago şehrindedir. İlk yedi sekreterlik ofisi Chicago şehri içerisinde bir binada iken, Rotary, 1954 yılında civar bir yerleşim merkezi olan Evanston’da güzel bir bina yaptırdı. Bu bina 1980 yıllarına kadar Rotary’nin sekreterlik ihtiyaçlarına yeterli gelirken 1980’li yıllardaki yeni gelişmeler, Rotary Vakfı’nın kurulması ve Polio Plus programı ile çocuk felcine karşı başlatılan aşı kampanyası çalışmaları sırasında merkez bina dar gelmeye başladı ve bazı bölümler civardaki yeni binalara taşındı.

1987 yılında 18 katlı modern bir bina Evanston’da yapıldığında, gelecek yıllardaki büyümeye yeterli olacağı hesaplanarak satın alındı. 1977 yılı yapımı olan bu çelik yapılı ve cam kaplı bina 37.160 metrekarelik (400.000 square feet) büro ve kullanılabilir kapalı alanlı olup bunun yarısı başka ticari kuruluşlara kiralanmaktadır. Ancak, ilerideki ihtiyaçlara göre kiracıları çıkartıp Rotary amaçları için kullanılması mümkündür.

Binada 190 kişi alacak büyük bir toplantı salonu büyük bir otopark, 300 kişilik kafeterya ve merkez bürolarda çalışan yaklaşık 500 kişilik kadro için bölümler vardır.

Onsekizinci kat, yönetim katı olup, burada, UR Yönetim Kurulu’nun, Rotary Vakfı Yöneticileri’nin, UR ve Vakıf Komiteleri’nin toplantılarını yaptıkları konferans odalarının yanısıra UR Başkanı’nın, seçilmiş ve aday başkanlar’ın, Rotary Vakfı Başkanı’nın ve Genel Sekreteri’nin çalışma odaları vardır.

“One Rotary Center” adıyla anılan bu merkez bina, Uluslararası Rotary’nin çalışmalarını karşılayabilecek büyüklük ve kullanım kolaylığına sahiptir.

ROTARY İLK’LERİNDEN BAŞKA ÖRNEKLER

Ilk olarak 1917 yılında başlatılan “Bağış Fonu” ile bugünkü Rotary Vakfı’nın temeli atılmış oldu.

ROTARY INTERNATIONAL (ULUSLARARASI ROTARY) adının ilk olarak benimsenmesi 1922 yılına rastlar. Daha önce kullanılan isim “Rotary Kulüpleri Uluslararası Derneği” idi.

Rotary Vakfı’na en az 1.000 Amerikan Doları bağışlayan kişilere “Paul Harris Dostu” ünvanı verilmeye ilk olarak 1957 yılında başlandı.

Rotary amblemininin bir hatıra pulu üzerinde yayınlanması ilk defa 1931 yılında Viyana Konvansiyonu sırasında oldu.

İlk olarak bir Rotary kulüp bayrağı uzaya Houston Uzay Merkezi’nden gönderildi. Bayrağı yanında götüren kişi aynı şehirdeki Rotary kulübü üyesi astronot Frank Borman idi.

Amerika Birleşik Devletleri dışında yapılan ilk Uluslararası Rotary Konvansiyonu İskoçyanın Edinburg şehrinde 1921 yılında toplandı.

Bir Rotary Konvansiyonu’nda topluluğa konuşmacı olarak katılan ilk devlet adamı 1923 yılında St. Louis Missouri USA şehrinde konuşan ABD Başkanı Warren G. Harding idi.

711 NO’LU ODA – ROTARY’NİN DOĞUM YERİ

711 sayısı Rotary için özel bir öneme sahiptir. Daha önceleri Şikago’nun merkezinde 127 North Dearborn adresindeki eski “Unity” binasının 711 no’lu odası Rotary’nin doğum yeri idi. Mühendis Gus Loehr’in ofisi olan bu tarihi oda, Paul Harris’in birkaç arkadaşıyla ilk karşılaştığı ve toplanarak meslek sahipleri ve iş adamları için yeni bir kulüp kurulması fikrini ele aldığı yerdi.

Bu odanın 1905’deki orjinal şekli ile restore edilmesi, birkaç Şikago’lu rotaryenin geniş araştırması ve gayreti ile oldu. Yıllar boyu 711 no’lu oda, kiralama, bakım ve muhafaza amacıyla kaynak sağlayan “Paul Harris 711 Kulübü”ne bütün dünyada gönüllü olarak üye olan ve her yıl katkı da bulunan rotaryenler tarafından minyatür bir Rotary müzesi olarak muhafaza edildi. 1989 yılında “Unity” binası yıktırılmak üzereyken, 711 Kulübü üyeleri tarihi odayı dikkatle söktüler içeriğini bir depoya kaldırdılar. Oda orada 1994 yılına kadar kaldı ve bu tarihte 711 nolu oda tekrar monte edilerek, Evanston’daki UR Merkezi’nde kalıcı bir ev buldu. Böylece Rotary mirasının bu parçası koruma altına alınmış oldu.

DÜNYA ANLAYIŞ AYI

Rotary takviminde, Şubat ayı “Dünya Anlayış Ayı” olarak kabul edilmiştir. Bu ay aynı zamanda 23 Şubat 1905 yılında yapılmış ilk Rotary toplantısının yıldönümüdür ve “Dünya Anlayış ve Barış Günü” olarak adlandırılmaktadır.

Uluslararası Rotary tarafından Dünya Anlayış ayı kutlamalarında dünyadaki tüm Rotary kulüplerinin yapmakta oldukları haftalık toplantılarda bu günü özel programlarla anmaları ve kutlamaları ve özellikle dünya barışı için anlayış ve iyi niyetin önemini vurgulayan kutlama çalışmaları ve özel faaliyetler düzenlemeleri istenir.

Şubat ayında, kulüplerin birçoğu uluslararası konuşmacılar davet eder, Gençlik Değişim Programı ile gelmiş gençleri çağırır, üniversitede okuyan yabancı ve burslu öğrencileri ile birlikte Grup İnceleme Değişim üyeleri toplanarak yeni programlar planlarlar. Küresel konularda görüşmeler yapar, uluslararası kültürel ve sanat ağırlıklı konularda eğlenceler düzenleyip uluslararası anlayışa ağırlık veren benzeri programlar planlarlar.

Kulüplerin büyük bir kısmı ise uluslararası bir toplum hizmeti verebilmek için bir fırsat yaratır veya bir başka ülkenin kulübü ile temas kurarlar. Bu ay, bir Rotary Dostluk Değişim programını başlatmak, veya bir başka Rotary Vakfı programı girişimini özendirmek için iyi bir aydır.

Dünya anlayış ayı içerisinde yapılan bu tür çalışmalar ve etkinlikler, yeni gelişimler ve atılımlar yapmak için eşi bulunmaz bir fırsat teşkil eder. Böylece Rotary’nin bitmek bilmeyen, iyi niyet, barış ve anlayış arayışının tüm dünyaya yayılması mümkün olur.

ROTARY’DE SINIFLANDIRMA PRENSİBİ

Gerçekte Rotary üyelikleri bir tür “sınıflandırma” ya dayanır. Temelde, yapılan bu sınıflandırma o rotaryen’in topluma verdiği hizmetlerin iş veya meslek açısından toplumca bilinen yönünü tanımlar.

Rotaryenler’in sınıflandırma prensipleri biraz daha belirgin ve keskin çizgilerle çizilmiştir. Bir rotaryen’in sınıflandırılması tesbit edilirken faal Rotary üyesi şahsın ilgili bulunduğu firma, şirket veya kuruluş’un iş veya mesleki faaliyetine veya faal üyenin temel ve bilinen işi yada profesyonel çalışma alanına bakılır

Şurası unutulmamalı ve iyice anlaşılmalıdır. Bu tür sınıflandırmalar topluma yapılan hizmetler ve faaliyetlere göre tesbit edilir. Yoksa salt o kişinin bulunduğu mevkii veya makam değildir önemli olan. Yani, bir kişi bir bankanın genel müdürü bile olsa o kişinin sınıflandırması “banka genel müdürü” olarak değil, sadece “bankacılık” kategorisindedir.

Bu sınıflandırma prensibi o iş veya sanayi dalında ayrıca sınıflandırılarak bir iş veya mesleğin üreticisi, dağıtıcı, toptancısı, ve satıcı olarak ayrıştırılabilir. Yine bir başka ayrıştırma çok büyük bir şirketin çeşitli bölümleri arasında yapılabileceği gibi iş idaresi okulu veya mühendislik okulu gibi aynı üniversiteninin çeşitli dallarına göre de uygulanabilir.

Sınıflandırmanın ana prensibi, her bir Rotary kulübü’nü toplumdaki her meslek dalı, iş ve profesyonel hizmetlerinin bir kesitini temsil eden bir mozaik halinde tutmaktır.

KULÜP BAYRAKLARININ KARŞILIKLI DEĞİŞİMİ

Rotary kulüplerinin güzel ve hoş adetlerinden biri de karşılıklı olarak kulüp bayraklarının alınıp verilmesidir. Bayrak, flama veya kulüp simgesi olan posterlerin değiş tokuşundan ibaret olan bu kulüp sembolünün değişimi rotaryenlerce çok sık yapılır. Uzak bir yere giden bir Rotaryen gittiği yerlerdeki Rotary Kulubü’nün haftalık toplantısına katıldığında bir dostluk göstergesi olarak kendi kulübünün bayrağını götürür ve o kulübe verir.

Kulüplerinin toplantılarında ve bölgesel etkinliklerde dünyanın çeşitli yerlerinden kulüplere misafir olarak gelmiş bulunan rotaryenlerin vermiş oldukları bu kulüp bayraklarını sergilemek, o kulüp için gerçekten gurur kaynağıdır.

1959 yılında Uluslararası Rotary bu bayrak değişimi olayının ne kadar artıp yayılma gösterdiğini fark etti. Böylece, her kulübün yaptıracağı bayrak ve flamaların belirli bir düzende dikkatlice hazırlanmış olması ve özellikle o yörenin, toplumun veya ülkenin özelliklerini yansıtması uygun görüldü.

Bunların çiziminde o kulübün bir resmi, sloganı ve deseni konularak bölgenin kendine has özelliğinin sembolleştirilerek bayrak üzerinde bir resim veya şekil ile belirtilmesi öngörüldü.

Ayrıca, kalabalık yörelerdeki çok sayıda kulüplerdeki rotaryenler’in yapacakları dış gezilerin sıklığı dikkate alınarak bunun kulüplere nasıl bir mali yük getireği de düşünüldü ve bu nedenle bu bayrak ve flamaların karşılıklı olarak değişiminde aşırıya kaçılmamasını ve asıl kulüp amaçlarının unutularak bir gösteriş ve harcama yolunu açmaması konusunda kulüpler ikaz edildi.

Gerçekten, kulüpler arası bayrak ve flama değişimi çok hoş sahnelere yol açan bir adettir. Özellikle belirli bir yöre halkının örf ve adetini veya yaşam biçimini veya o bölgenin gururu olan bir şeyi sembolleştirip bunun bayrak üzerinde anlatılması veya öyküleştirilmesi ilginç bir hatıra olarak kalır. Bu adet bir rotary geleneğidir ve bizlerin uluslararası dostluk anlayışımızı simgeleyen bir davranıştır.

DEVAMSIZLIK HAKKINDA KURALLAR

Rotary kulübü ana tüzüğün’e göre bir rotaryen’in üyeliğinin düşmesi şu üç durumda kendiliğinden oluşur. Önce, bir üyenin arka arkaya dört kulüp toplantısına katılmaması veya başka kulüpte tamamlamama; sonra, altı aylık bir dönem içerisinde kulüp toplantılarının en az % 60’ına katılmamak veya aynı sürede kendi kulübünün en az % 30’una katılmamış olmak, kulüp yönetimince yeterli bulunacak nedenlerle önceden izin verilmesi hali dışında bu üç durumun oluşması, Rotary üyeliğinin sona ermesine neden olur.

Bir üye arka arkaya dört toplantıya devam etmediğinde, yönetim kurulu kendisini devamsızlığının, kulüp üyeliğinin düşmesine neden olabilecek bir durum yarattığı hususunda bilgilendirir. Bundan sonra yönetim kurulu, çoğunluk oyu ile, üyeliğe son verebilir.

Bazı kişilere göre bu kurallar çok katı bulunabilir. Ne var ki, toplantılara katılmak, her üyenin en temel yükümlülüğüdür. Tüzük kuralları, Rotary üyelerinin devamlı olarak toplantılara katılmalarına büyük bir önem ve değer verir ve Rotary’nin katılımcı bir kuruluş olduğunu vurgular. Tek bir üyenin eksikliği bile kulübün o üyenin eksikliğini duymasına neden olur. Kulüp tolantılarına katılmak her Rotary kulübü’nün çalışma ve başarısının yaşamsal bir göstergesidir.

ROTARY’Yİ YENİ ÜYELERLE PAYLAŞMA

Rotaryenler’in birçoğu, üyelik sorumlulukları ve görevlerini toplantılara katılmakla, kulübün hizmet fonlarına katılmakla ve etkinliklerde bulunmakla yerine getirdiklerine inanırlar. Ama bunlar yeterli değildir.

Bir Rotary kulübüne üye olunurken istlenilen görevlerden genelde unutulan veya ihmal edilen şey, gerçekte, “Rotary’yi paylaşmak” olgusudur. Uluslararası Rotary her rotaryenin görevini açık seçik belirtmiştir. Şöyleki:

Rotary’yi yeni üyelerle paylaşma zorunluluğu ve değerli kişilerin Rotaryen olmasını teşvik ederek Rotary’yi genişletmek için yardımcı olmak” her üyenin başta gelen yükümlülüğüdür. Gerçekte ise, rotaryenler’in yüzde 30’undan azı kulübe yeni üye teklif etmektedirler. Yani, bir anlamda, kaliteli yeni üyeler bulup Rotary’yi onlarla paylaşmak zevkinden mahrum çok sayıda Rotaryen bulunmaktadır.

Ayrıca, her kulüpte, Rotary üyeliği hakkında olumlu deneyimlerini diğer üyelerle çok az paylaşan birçok rotaryen bulunmaktadır.

UR Tüzüğü, kulüp üyeliği ile ilgili olarak, “Her kulüp, hiçbir meslek dalının veya işin üstün olmadığı, iyi dengelenmiş bir üyelik yapısına sahip olmalıdır” der. Birçok kulübünde Rotary’e tüm iş ve meslek alanlarından kalifiye üyelerin davet edilmediği, yerel telefon rehberi veya Ticaret Odası Kılavuzu’ndan görülebilir. Rotary’nin kuruluş prensiplerinden biri, desteklediği toplumun, iş ve meslek sahibi kişilerini, dengeli ve doğru bir şekilde temsil etmektir. Buna uygun olarak, Rotary kulüpleri, toplumdaki tüm iş ve meslekleri içinde barındırmalıdır.

Bir Rotary kulübüne üye olma daveti ancak bir başka rotaryen tarafından yapılabilir. Bu kişi bir komşu, bir müşteri, bir satış müdürü bir üst düzey yönetici, bir iş ortağı, mesleğinde uzman bir profesyonel veya bir başka elit kişi olabilir. Madem ki Rotary’yi paylaşmak için bir yükümlülüğünüz vardı o halde yapılacak işlem çok basittir; O kişiyi aranıza davet etmek. Herhalde her Rotaryen, Rotaryen olmaya değer bir başka kişi tanıyordur.

FARKLILIKLARA HOŞGÖRÜ İLE YAKLAŞIM

Kendi ülkemizdeki anlayışımıza, alışkanlıklarımıza ve geleneklerimize aykırı olan yasaları, örf ve adetleri genellikle hoş karşılamaz ve bunları eleştiririz. Bazı durumlarda ise bir ülkede yasal olmayan bazı uygulamalar veya adetler bir diğer ülkede yasal ve normal davranışlar olarak kabul edilirler.

Dünya anlayışı ve barışını amaçlayan bir uluslararası kuruluş üyeleri olan bizlere düşen görev, diğer ülke vatandaşları veya rotaryen dostlarımızın davranışları bize ters geldiği zaman bunu olumsuz olarak yargılamaktan kaçınmamızdır. Yaklaşık yarım yüzyıldan beri uluslararasındaki bu ikilemin çözümü için bir Rotary prensibi oluşmuştur.

Uluslararası anlayış ve barışla ilgili bu kural, 1933 yılında benimsenmiştir. Bazı ülkelerde yasal ve usulden olan bazı davranış ve faaliyetlerin diğer bir ülkede yasal olmaması nedeniyle, rotaryenler şu hususu dikkate almalı ve bu konularda hoşgörü sahibi olmalıdır:

Tüm ülkelerdeki rotaryenler bu gerçekleri bilmeli, hiç bir rotaryen bir diğer ülkenin yasa ve adetlerini eleştirmemeli ve yargılamaktan dikkatle kaçınmalıdırlar”. Yine, aynı uyarı “her türlü durumda rotaryenler’in bir başka ülke yasalarına veya adetlerine uyum göstermeleri” konusunda yapılmıştır.

Bizler, insanlar arasındaki anlayış, iyiniyet ve dostluk bağlarını güçlendirmeye çalışan kişiler olarak rotaryenler’e yapılan bu tavsiyelere dikkat etmeli ve bunların gösterdiği yolda gitmeye çalışarak diğer ülkelerin yasalarına ve kurallarına karşı saygılı ve hoşgörülü olmalıyız.

OLAĞAN DIŞI TELAFİ TOPLANTILARI

Hangi rotaryenler telafi toplantıları için en uzağa seyahat ederler? Eğer Tahiti’deki Papeete Rotary Kulübü diye cevaplamışsanız, doğru cevaptır. Büyük Okyanus’un ortasında bulunan Tahiti’deki bu kulüp, bir başka kulüpten en uzak olanıdır. En güneyindeki Rotary toplantısı, Antartica’daki Base Marambio–Antártida Rotary kulübünün toplantısıdır. En kuzeydeki Rotary kulübünü ziyaret için, Norveç yarımadasının kuzeyindeki Svalbard ada grubundaki, Svalbard Rotary Kulübüne gitmelisiniz.

Yılın her gününün her saatinde dünyanın bir yerinde bir Rotary Toplantısı yapılmakta olduğu söylenir. Her gün bir toplantıya katılmış olsaydınız, dünyanın her yerinde mevcut 31.000’den fazla Rotary kulübünün hepsini ziyaret için 80 yıldan fazlası gerekirdi ve hiç şüphesiz, bu süre içinde başka yeni kulüpler de açılmış olurdu.

MESLEK HİZMETLERİ

Meslek hizmetleri, hizmet dalları arasında “İkinci Hizmet Dalı”’dır. Rotaryenlerin kendi iş veya meslek dallarını rotaryen dostları nezdinde temsil etme ve işlerini en yüksek etik standartları içerisinde yapma ve mesleklerinde örnek kişi olma taahhütlerinden ötürü Meslek Hizmetleri üyeleri ile kişisel olarak en yakından ilgili olan hizmet dalıdır

Meslek hizmetleri programlarında iş, ticaret, sanayi ve meslek dallarında kaliteyi yükseltici iş ilişkilerini güçlendirmenin yolları aranır ve bu amaçla meslek hizmetleriyle ilgili programlar düzenlenir. Rotaryenler her bir kişinin günlük iş ve meslek faaliyetlerini yaparken, bu çalışmaları ile daha iyi bir topluma kavuşmak için çok değerli bir katkıda bulunduklarına inanırlar.

Meslek hizmetlerinde yardımcı olmanın bir yolu genellikle genç ve yeni yetişen kişilere yol göstererek, onların meslek seçimlerinde öncü olmak, mesleklerinin özelliklerini tanıtmak gibi hizmetlerdir. Bazı kulüpler bu amaçlar doğrultusunda okullara giderek meslekleri hakkında konferanslar verir ve gençlere ışık tutmaya çalışırlar. Diğer bir kısım Rotary kulüpleri ise toplumda kendi mesleklerinde başarılı olmuş kişileri ödüllendirme yoluyla mesleki başarıyı yüreklendirmek ve yüceltme yoluna giderler. Rotary’de bir sembol haline gelmiş olan “4’lü Özdenetim” ve benzeri diğer meslek ahlakı ile ilgili iş ve meslek hizmetlerinde dürüstlük aşılayan sözleri ve deyimleri gençlere aşılayarak iş dünyasına girmeye hazırlanan gençleri iyiye doğru yönlendirmeye çalışırlar. Yine bir çok kulüpde sıkça başvurulan bir yöntem, konuşmacı olarak kendi mesleklerinde sivrilmiş ve başarılı olduğu bilinen kişileri toplantılarına sıkça davet ederek onların konuşmalarını dinlemek ve bunlardan topluca yararlanmaktır.

Meslek hizmetlerinin yerine getirilme yöntemi ne olursa olsun, rotaryenler iş ve meslek alanında her tür yararlı meşguliyetin değerini takdir eden bir anlayışa sahip olduklarını ve her tür meslek ve iş alanında yüksek ahlaki standartlar arayan özelliklerini her fırsatta bir bayrak gibi dalgalandırırlar. İşte bunun içindir ki bu hizmet alanı her Rotary Kulübü için olması gereken temel bir şarttır.

ROTARYENLER’İN EŞLERİ

Dünyanın çeşitli yerlerindeki pek çok Rotary kulübü’nde erkek üyelerin eşleri sevgi yüklü bir şekilde “Rotary Ann’ler” olarak tanımlanır. Bu tanımlama bir küçük görme anlamında olmayıp, ilginç bir tarihi vesileden doğmuştur.

1914 yılında San Francisco Rotaryenler’i Houston’da yapılmakta olan Rotary Konvansiyonu’na katılmak üzere özel bir trene binmişlerdi. 0 günlerde Rotary toplantılarına çok az sayıda eş katılırdı ve tren Los Angeles’te duruncaya kadar içindeki tek kadın, Rotaryen Bru Brunnier’in eşi Ann idi. Tren’e Los Angeles’ta konvansiyon’a katılacak yeni delegeler aldığında Bayan Ann Brunnier rotaryenler’in Ann’ı olarak tanıtıldı. Bu titr kısa bir süre sonra (Rotary Ann) haline geldi. Batıdaki kulüpler, rotaryenleri bir sonraki konvansiyonlarını yapmak için San Francisco’ya davet edeceklerinden, Houston’da sahnelenmek üzere bir seri şarkılar ve gösteriler tertiplediler. Rotaryenler’in bir tanesi de (Rotary Ann) şarkısı besteledi. Houston’a varışta tren bir heyet tarafından karşılandı. Karşılıyanlardan biri de Philadelphia’lı Guy Gundaker idi ve onun karısının adı da Ann idi. Gürültülü ve neşeli karşılama sırasında birisi Rotary Ann şarkısını söylemeye başladı. Ufak tefek 2 kadın, Ann Brinnier ve Ann Gundaker erkeklerin omuzuna alınarak istasyon boyunca taşındı. Orada bulunanlar Ann adlı bu 2 kadına verilen titri çok sevdiler. Anında, bu sevgi terimi orada bulunan bütün eşler için kullanıldı. Guy Gundaker 1923 yılında UR Başkanı oldu, Bru Brunnier’de 1952’de Başkan seçildi. Böylece, ilk Rotary Ann’lerin her ikisi de UR’nin First Lady’si oldular.

KULÜP TOPLANTILARINDA SAYGI DURUŞU

Bir çok Rotary kulübü, adet olarak haftalık Rotary toplantılarını bir dua veya saygı duruşu ile açmaktadır. Genellikle bu tip dua veya saygı duruşu, hiçbir din veya inanca referans gösterilmeden yapılır.

Rotary’nin bu konuda yerleşmiş politikası ve usulü, dünya üzerindeki sayısız derecede çok olan din, mezhep, tarikat veya ruhani inançları hiçbir ayırım yapmadan kucaklamak; her üyenin inancı ne olursa olsun ona saygı göstermektedir. Rotary’de bireylerin kişisel inançlarına ve dinlerine hiçbir şekilde karışmak veya engellemek gibi bir tavır bulunmaz.

Rotary asambleleri’nde, uluslararası konvansiyonlarda toplantı öncesi kısa bir süre ara vererek bir tür “sessiz dua” için fırsat verilmesi adet olmuştur. Bütün dünya dinlerinde bir saygı ifadesi olarak ve çeşitli insanların değişik inançlarına karşı bir hoşgörü ifadesi olarak her kişinin kendi bildiği biçimde dua etmesi veya ilahi tefekküre dalması için bu sessiz süre verilir. Binlerce rotaryen’in hep bir arada bir uluslararası toplantıda “sessiz dua’ için duruşa geçmeleri olayı her bir kişinin bunu kişisel olarak kendi bildiğince yapması çok ilginç bir tablo teşkil eder. Genellikle Uluslararası Rotary’nin tüm Yönetim Kurulu veya komite toplantıları da kısa bir sürelik düşünme payı veren sessizlik ile başlar. Bu sessiz süre esnasında dünyanın değişik dinlenine mensup rotaryenler’in dinsel inançları doğrultusunda dua etmeleri olayı bile Rotary’nin kişisel inanç ve düşünceye olan saygısının bir göstergesidir.

Her Rotary kulübü kendi başına bağımsız, yani otonom olduğundan toplantı öncesi topluca dua edilmesi veya saygı duruşunda bulunulması olayı tamamen o kulübün adetlerine ve usulüne bırakılmıştır ve uygulanan usulün o kulüp üyelerinin dinleri ve kişisel inançlarına saygı gösteren ve ters düşmeyecek biçimde yapılmasına özen gösterilir.

ULUSLARARASI ROTARY KLAVUZU

Toowoomba, Pondicherry veya Rekchinghausen Rotary kulüplerinin ne zaman toplandıklarını nasıl bulursunuz? Sadece UR Klavuzu’nu açınız. Yaklaşık 825 sayfalık bu yıllık yayın, rotaryenler ve Rotary kulüpleri hakkında güncel bilgi ile doludur.

31.000’den fazla kulübün toplantı günü, saati ve yeri burada sıralanmıştır. Malezya’daki A’ Famosa Malacca Kulübünden, Hollanda’daki Zwolle-Noord Kulübüne kadar her kulüp başkan ve sekreterinin isim ve adresleri varsa e-mail adresleri ile kulüp üye sayıları ve berat tarihleri bu klavuzda yer alır.

Bu klavuz aynı zamanda yaklaşık 530 Rotary bölgesi ile bütün UR komitelerinin ve çalışma gruplarının oluşum tarzı ve amaçları hakkında çok geniş bilgiyi kapsar. Şu andaki ve geçmiş bütün UR Yönetim Kurulu üyelerinin isim ve adresleri de buna dahildir. Geçmişteki bütün UR Başkanları ve temaları’nın bir listesi de vardır. Dünyadaki otellere ilişkin mükemmel bir rehberdir. Ayrıca lisanslı Rotary malzemesi satan işletmelerin listesini de içerir. Klavuz, seyahatiniz sırasında Rotary temasları yapmak için yol gösterici mükemmel bir kaynaktır.

UR Rotary Kılavuzu, UR Başkanlığından ya da uluslararası ofisten yazılı veya CD ortamında sağlanabilir. Rotaryenler kulüp toplantıları hakkında bilgileri UR web sitesinden “Kulüpler Nerede Toplanır?” kısmından da ulaşabilirler.

Unutmadan söyleyelim: Toowoomba Rotary Kulübü her Pazartesi saat 18.00’de, Pondicherry her Çarşamba saat 19.30 da ve Reckhinghausen Kulübü ise her Pazartesi saat 19:00’de toplanır. Evet, bilmek güzel şey!

ROTARY’DE DOSTLUK İMKANLARI YARATMAK

Rotaryenlerin çoğu başarılı iş adamları ve meslek sahibi kişilerdirler çünkü iş fırsatlarını değerlendirip bunlardan yararlanmayı bilirler. Rotaryenler’in her hafta yaptıkları haftalık toplantılar, Rotary ile kurulabilecek dostlukların eşi bulunmaz bir fırsatını yaratır, ama üyelerin hepsi bu fırsatları göremeyebilirler .

Haftalık kulüp toplantıları Rotary üyeleri için özel ve çok önemli bir aynıcalıktır. Bu toplantılarda üyeler, diğer üye dostlarıyla buluşup konuşabilme, misafirler ve yeni üyelerle tanışabilme ve kendi kişisel dostluk duygularını diğer üyelerle paylaşabilme imkanını bulurlar.

“Dostlar Kulübü” olarak ün yapmış olan Rotary Kulüpleri genelde çok basit sayılabilcek bir yol takip ederler. Üyelerin her hafta değişik masalarda ve eski dostlarının yanına değil, daha az tanıdıkları üyelerin yanına oturmaları ve yeni gelen üyeleri veya ziyaretçileri, kendi masalarına dostça ve içtenlikle davet etmeleri, ilgi gösterip sohbet etmeleri teşvik edilir.

Rotaryenler yemeklerini sessizlik ve suskunlukla yemeyip veya sadece yanlarındaki kişiyle özel konuşmalar yapmayıp; aksine, tüm masaya hitaben dostça bir sohbet oluştururlar. Rotaryenler, kulüp içinde dostluğu ilerletmeye çalışarak, tüm üyeleri yakından tanımaya özel gayret sarfederler.

İşte rotaryenler, bu saydığımız yolları takip ederek kolayca yeni dostluklar kurma imkanlarını ve fırsatını yakalarlar. Bu sistem içinde, Rotary kulüpleri’nin o sıcak havasına kapılmamak ve kişisel dostluk kurmanın ne denli önemli olduğunu anlamamak mümkün değildir.

KULÜPTE ŞARKI SÖYLEMEK

Harry Ruggles, 1905 yılında Chicago’da ilk Rotary kulübü’nün kurulmasına varan konuşmalarda Paul Harris’e katılan 5. kişi idi. Harry şarkı söylemeyi seven birisi idi ve bu da asrın başında yaygın bir faaliyet türü idi. Yeni kurulmakta olan kulübün bir toplantısında, Harry bir sandalyeye çıktı ve herkesi kendisi ile birlikte şarkı söylemeye davet etti.

Grup halinde şarkı söyleme kısa bir sürede bir çok Rotary toplantısının geleneksel bir kısmı haline geldi. Bu adet, ABD’nin pek çok kulübüne yayıldı ve hala Avustralya, Japonya, Nijerya, Yeni Zelanda ve Kanada gibi değişik ülkelerin popüler bir faaliyeti durumundadır. Bazı kulüpler, toplantının resmi açılışı biçiminde ulusal bir şarkıyı söylerler. Bununla birlikte, şarkı söylemeye Avrupa, Güney Amerika ve Asya’daki kulüplerde nadiren rastlanır.

ÜYELİK ÇEŞİTLERİ

İki çeşit Rotary kulüp üyeliği vardır; faal ve onur üyeliği.

Faal üye, UR tüzük ve yasalarınca sağlanan üyelik gerekliliklerini, önceliklerini ve sorumluluklarını sağlayan ve belirli bir meslek ve iş sınıflandırmasında kulüp üyeliğine seçilen kişidir. Faal üyeler, kendi kulüp yönetimlerinde ve Uluslararası Rotary’nin bölge ve uluslararası düzeyinde görev alabilirler. Devam kurallarına, ödeme şartlarına uymalı ve Rotary’e yeni üyeler kazandırmalıdırlar.

Onursal üyelik, Rotary idealleri doğrultusunda hizmetler veren kişilere önerilebilinir. Onur üyeleri sadece bir yıl için seçilir ve devam etmesi için her yıl yenilenmesi gerekir. Onur üyeleri kulübe yeni üye öneremez, yönetimde görev alamazlar. Devam ve maddi koşullardan muaftırlar.

Rotary tarihinde böyle bir şerefe nail olarak “ONUR ÜYESI” sıfatı almış çok sayıda devlet adamı, kaşif, yazar, müzisyen, astronot ve başka kamu hizmetlisi ve görevlileri vardır. İsveç Kralı Gustaf, İngiltere Kralı George, IV. Belçike Kralı Badouin, Fas Kralı Hassan, 111. Sir Edmund Hillary, Thor Heyerdahl, Thomas Edison,Walt Disney, Bob Hope, Dr. Albert Sabin, İngiltere eski başbakanı Margeret Thatcher ve daha bir çok Amerika Birleşik Devletleri eski başkanı bu “Onur Üyeliği”’ne seçilmişlerdir.

ULUSLARARASI ROTARY ÜYELİĞİ

Herhangi bir rotaryen’e kendisinin Uluslararası Rotary üyesi olup olmadığını sorduğumuzda vereceği cevap biraz şaşkınlık içinde “Tabi ki üyeyim!” sözü olacaktır. Ancak bu anlamda o rotaryen teknik olarak yanılmıştır. Çünkü hiçbir rotaryen bir kişi olarak Uluslararası Rotary üyesi değildir.

Buradaki bu zıtlık gerçekte basittir. Uluslararası Rotary’nin kuruluş statüsü sadece Rotary kulüplerinin üyeliğine açıktır. Sayıları 31.000’den fazla olan Rotary kulübü üyeliğinden, Uluslararası Rotary adı verilen kuruluş oluşmuştur.

Bir Rotary kulübü üyeliği için kişilerin iyi karakter ve ün sahibi bir iş veya meslekte üstünlük sağlamış veya üst kademe yöneticiliği gibi uygun özellikleri olması gerekir.

Rotaryenler bir Rotary kulübü’nün üyesidir, kulüp de Uluslararası Rotary’nin bir üyesidir. Bu teknik anlatım bir çok rotaryen tarafından tam olarak bilinmez ve pek fazla karışıklığa da meydan vermez. Bu sıralanma, Uluslararası Rotary’nin neden Rotary kulüplerini muhatap aldığını ve tek tek rotaryenler’le değil, Rotary kulüpleriyle işbirliği yaptığını açıklar.

Yani, harhangi bir kişi size Uluslararası Rotary’ye üye misiniz? diye sorduğunda, verilecek en doğru cevap şu olacaktır, “Hayır ben ……… Rotary Kulübü üyesiyim.” Belki çok kimse bu ufak farkı pek anlamayacak, anlasa bile, bu değişik cevabın farkını farketmeyecektir bile.

BÖLGE GUVERNÖRÜ

Bölge Guvernörü’nün Rotary Dünyası’nda çok seçkin ve belirgin bir görevi vardır. Yaklaşık 45 adet Rotary Kulübü’nü kapsayan ve Rotary Bölgesi adı verilen coğrafi bölge içerisinde Uluslararası Rotary’nin tek yetkilisi kişisidir.

Bölge Guvernörleri, yapılan uluslararası asamblelerde çok yoğun eğitim görüp uzmanlaşırlar ve tüm dünyadaki sayıları 31.000’i aşkın Rotary kulübüne Liderlik ve öncülük yaparlar.

Guvernörler kendi bölgeleri içerisindeki kulüplerde yüksek bir performans sağlamakla yükümlüdürler.

Bölge guvernörü, bu liderlik görevini gönüllü olarak yürütebilecek çok deneyimli ve ömrünün bir yılını bu görev için adayabilecek özverili bir rotaryen olmalıdır ve bölgesindeki kulüpleri en az bir kez resmi ziyaretini yapmalıdır. Guvernör’ün, güncel Rotary programları, amaçları, politikaları ve hedefleri hakkında, çok birikimli bir bilgi dağarcığı bulunmalı, kendi mesleğinde, toplumda ve kendi kulübünde yüksek konumda bir kişiliğe sahip olmalıdır. Guvernör, bölgesinde kurulacak yeni kulüplerin örgütlenmesini gözetmeli ve kurulu olan kulüpleri de güçlendirme yönünde gayret göstermelidir. Bölgesindeki Rotary Kulüpleri’nin duraksamamaları için özel görevler üstlenip üstün kaliteyi tutacak çalışmalar organize etmelidir. Uluslararası Rotary Başkanı ve UR Yönetim Kurulu’nun tüm program ve faaliyetlerini geliştirmek ve tamamlayarak uygulamaktan da yine Bölge Guvernörü sorumludur. Bölge Konferansları düzenlemek ve başka özel etkinlikler ve kutlamalar planlayıp yönetmek de Bölge Guvernörü’nün görevleri arasındadır.

GUVERNÖR YARDIMCILARI’NIN GÖREVİ

Guvernör Yardımcıları, Bölgesel Liderlik Planı’nın ana parçası olarak 1996 yılında, UR Yönetim Kurulu tarafından bölge guvernörleri’nin kulüplere daha iyi destek verilmesi amacıyla yapılandırıldılar.

Guvernör yardımcıları, bölge guvernörleri tarafından ilgili kulüplere destek verilmesi için atanırlar. Bu tecrübeli Rotary liderleri, gelecek dönem göreve başlayacak kulüp başkanlarına dönemlerini planlama ve guvernör resmi ziyaretleri konusunda yardımcı olurlar ve kulüplere hedeflerine nasıl erişebilecekleri konusunda tavsiyelerde bulunurlar. Kendi gruplarındaki kulüpleri yılda en az dört kez ziyaret ederler.

Kulüplere destek sağlamanın yanı sıra, guvernör yardımcıları aynı zamanda geleceğin guvenörlerinin seçilebileceği iyi eğitilmiş bölge liderleri havuzu oluşturmaktadılar. Guvernör yardımcıları, gerek kulüpler gerekse bölge guvernörü için, bölgedeki herşeyin daha düzgün yürümesini sağlayan, bir kaynak olarak hizmet vermektedirler.

ULUSLARARASI ASAMBLE

Uluslararası Asamble, tüm dünyada 1 Temmuz’da göreve başlayacak olan gelecek dönem guvernörlerini yeni görevlerine hazırlamak amacıyla her yıl Şubat veya Mart aylarında yapılır. Yaklaşık 530 gelecek dönem guvernörü, eşleri ile birlikte, tecrübeli Rotary liderlerinin ev sahipliğinde, bir haftayı aşkın eğitim ve motivasyon oturumlarına katılırlar. Asamble’de kendi guvernörlük dönemleri süresince UR Başkanı olarak görev yapacak olan özel rotaryen ile de tanışırlar ve kendi dönemlerine esas teşkil edecek UR tema’sını öğrenirler.

İlk Uluslararası Asamble 1919 yılında ABD’de Chicago’da (İllinois) yapıldı. Daha sonra asambleler Lake Placid (New York), Boca Raton (Florida) ve Nashvill’de (Tennessee) düzenlendi. Son yıllarda Anahaim’da (California) yapılan asamble 2006 yılından itibaren San Diego (California)’da yapılmaktatır. Bununla birlikte, asamble nerede yapılırsa yapılsın, genel kurul salonunun üzerindeki tabelada yazılı olan yazı yıllardır aynı kalmıştır. “Öğrenmek için Geldiniz. Hizmet için Döneceksiniz.”

BÖLGE ASAMBLESİ

Rotary başkanlığı’nın her yıl yenilenmesi nedeniyle, her yıl bu görevi üstlenecek 32.500 kulüp başkanı’nın görevlerini yürütebilecek bilgiyi edinmeleri gerekir ve Bölge Asambleleri, gelecek dönem kulüp başkanları ve yönetimlerinde görev alacak rotaryenler’in, ilk eğitimlerini aldıkları toplantılardır.

Bölge Asamblesi yönlendirme, yüreklendirme, Rotary bilgisi ve yeni fikirler sağlayarak kulüp görevlileri, yönetim kurulu üyeleri ve komite başkanlarına yön verir. Bazı çok deneyimli bölge liderleri, Rotary yönetimi ve hizmet projelerinin her kademesi hakkında bilgi ve görüşlerini anlatırlar. Asamble’de tüm katılanlar değerli yeni fikirler edinerek kulüplerini daha etkin ve ilginç duruma getirmek donanımına sahip olurlar. Genellikle, her kulüpten, 8 veya 10 kadar görevli gelerek bu eğitim toplantılarına katılırlar. Bölge Asamblesi’nin diğer bir önemli yönü de, program içeriğinin gelecek dönem bölge guvernörü tarafından gözden geçirilmesi ve yeni Uluslararası Rotary Başkanı’nın düşüncelerinin görüşülmesidir.

Bölgesel amaç ve hedefler bu toplantılarda tanımlanır, planlar görüşülür ve gerçekleştirmek için yeni gelişimler konuşulur.

Bir Rotary kulübü’nün başarısı, bu yıllık bölge asamblesinde kulübün temsili ile mümkün olur.

BÖLGE KONFERANSI

Rotary bölge konferansı’na hiç katılmayan çok sayıdaki rotaryen, Rotary üyeliğinin en keyifli ve en kazançlı etkinliğini yaşama fırsatını kaçırır.

Bölge konferansları, sadece kulüp yöneticileri ve komite üyeleri için değil, bölgedeki tüm kulüp üyeleri ve eşleri içindir. Bölge konferansı’nın amacı, dostluğu geliştirmek, etkileyici konuşmacıları dinlemek ve Rotary üyeliğini anlamlı hale getirecek hoş tartışmalar yapmaktır.

Bölge konferansı’na katılan her kişi, edindiği yeni deneyimler, bakış açıları ve konferansta oluşturulan dostlukları ile kendini daha güçlü hisseder. Konferansa bir defa katılan her yıl tekrar tekrar katılmayı keyifli bir alışkanlık haline getirir.

Her Rotary bölgesi, yılda bir defa konferans düzenlerler. Bu konferanslar o denli önemlidir ki, Uluslararası Rotary’nin başkanı her konferansta üyelere bir konuşmacı kişisel temsilci gönderir. Programda her zaman bir kaç önemli eğlence etkinliği, ilginç tartışma konuları ve etkileyici programlar bulunur.

Bir bölge konferans katılımına ilave edilecek bir yarar da, Rotary üyeleri’nin rahat bir ortamda birbirleri ile kuracakları yeni dostluklardır. Bölge konferansları’nda yapılan sohbetlerden sonsuza uzanan yeni dostluklar gelişir.

GELECEK DÖNEM BAŞKANLARI EGİTİM SEMİNERİ (BES)

Her bölgenin gelecek dönem guvernörü, Uluslararası Rotary Tüzüğü’ne göre dönem guvernörü ile işbirliği yaparak, gelecek dönem kulüp başkanları için genellikle Mart ayı içinde eğitim semineri düzenler ve yürütür. İki veya üç günlük Gelecek Dönem Başkanları Eğitim Semineri’nde (BES), kulüplerin 1 Temmuz’da göreve başlayacak olan başkanlarına motivasyon ve liderlik eğitimi verilir. Ele alınacak konular arasında, bir sonraki yıl’ın UR tema’sının tanıtılması, etkili hizmet projeleri ve Rotary Vakfı programları yer alır.

Gelecek senenin bölge faaliyetlerinin gözden geçirilmesi, kulüp ve bölge programları’nın planlanması ve diğer aktivitelerin organizasyonu da bu seminerde ortak olarak ele alınır. Bütçenin nasıl hazırlanacağı, hedef tespiti, zaman yönetimi ve kulüp toplantıları için yeni fikirler gibi hususlar da, Gelecek Dönem Başkanları’nın, bölgelerinin Başkanlık Eğitim Semineri’ne katılmakla edinecekleri beceriler arasındadır. Dünya’nın bazı yörelerinde Çok Bölgeli Başkanlar Eğitim Semineri Gelecek Dönem Başkanları Eğitim Seminerleri, bir kaç bölgenin katılımıyla Çok Bölgeli Başkanlar Eğitim Semineri olarak düzenlenmektedir. Çok Bölgeli organize edilen Başkanlar Eğitim Seminerleri daha çekici olabilir. Birden fazla bölgenin, bu eğitim toplantıları için sağladığı konuşmacıların alternatifleri çok daha zengin olabilir. Farklı düşünce çeşitlilikleri etkin kulüp yaratmada daha çok stratejik çeşitlilik kazandırabilir.

GENÇLİK DEĞİŞİM PROGRAMI

Gençlik Değişim Programı, Rotary’nin hayat boyu süren dostluklar kurdurtan ve uluslararası anlayışı geliştiren çok popüler programlarından biridir. Bu program ilk olarak Fransanın Nice Rotary Kulübü tarafından 1927 yılında başlatıldı. Avrupada’ki Gençlik Değişim Programı II.Dünya savaşına kadar devam etti ve savaştan sonra 1946 yılında tekrar başlatıldı.1939 yılında Kaliforniya ile Latin Amerika arasında çok geniş bir gençlik değişimini kapsayan program oluştu. O günden beri ise, bu program dünyanın her bir yanını sardı ve genişledi. Son yıllarda 7.000’den fazla sayıda genç insan, her yıl tekrarlanmakta olan bu gençlik değişim programına, Rotary Kulüpleri ve Bölgelerin sponsorluğunda katılmaktadırlar.

Gençlik Değişim Programları’nın değeri sadece orta öğrenim yaşındaki gençlerin ilgisini çekmekle kalmıyor evinde misafir kalan evsahibi ailelerce, sponsorluğu üstlenen kulüplerce, öğrencileri kabul eden okullarca ve tüm toplum tarafından hoş karşılanıyor ve takdir ediliyor. Gençlik Değişim Programı’na katılarak bir başka ülkede bir süre yaşayan gençler, oradaki gördüklerini, deneyimlerini, tanıdıkları kültür ve toplumun yaşam biçimini, dilini, aile yaşamını kendi okuluna döndüğünde sınıfındaki diğer arkadaşlarına da anlatıyor ve gördüklerini bildiklerini onlarla paylaşıyor.

Gençlik Değişim Programı sayesinde genç insanlar ilginç fırsatlarla karşılaşmakta, zengin deneyimler edinmekte ve kendi ülkesinin dışında bir ülkeyi orada yaşayarak tanıma imkanı kazanmaktadırlar.

Genel olarak değişim programına katılan öğrenciler, bir tam yıllık öğrenim dönemini yurt dışında bir başka ülkede geçirirler. Bazı kulüpler ve bölgeler ise birkaç hafta veya birkaç ay süren daha kısa dönemli süreler için öğrenci değişimi yaparlar.

Uluslararası anlayış ve iyiniyet kavramının geliştirilmesi ve yayılması amacıyla yapılan bu faaliyetler tüm Rotary Kulüpleri için önemli, önerilen ve teşvik edilen bir programdır.

HİÇBİR ÖZEL HAK ve ÜSTÜNLÜĞÜN BULUNMAMASI

Başka arkadaşlar tarafından sık sık sorulan bir soru, rotaryenler’in bu üyeliklerinden dolayı herhangi bir özel iş yararlarının bulunup bulunmadığıdır. Yani, menfaatleri nedir ve bir başka Rotaryen ile iş yapmaktan ötürü rotaryenler özel bir indirim veya ayrıcalıklı hizmet mi almaktadırlar?

Bu sorunun cevabı çok basit ve kesindir. “Hayır”. Böyle bir şey yoktur. Rotaryen’lerin el kitabında böyle bir durumdaki rotaryen’in durumu çok açıkca belirlenmiştir. 1933 yılında Uluslararası Rotary Yönetim Kurulu’nun kabul etmiş olduğu kurallarda iş ve meslek ilişkilerinin Rotary üyelerini etkilememesi konusunda kesin bir kural vardır: “Bir rotaryen’in bir başka rotaryen ile iş ilişkisi olması halinde, bu işinden dolayı başkalarından farklı olarak ne ayrıcalık beklemeli, ne de fazladan bir yarar istemelidir.” Rotary üyeliğinin, kar ve avantaj sağlanması için kullanılması, Rotary ruhuna aykırıdır.

Diğer taraftan, Rotary üyesi olarak o topluluk içerisinde dostları bulunmaktan dolayı doğan normal bir gelişim sonucu yeni işler veya daha büyük işler sağlanmış ise, bu gelişim sonucu hem rotaryen dostlarından, hem de Rotary çevresinden doğal olarak yeni işler alınmış ise bu tamamen olağandır ve Rotary’nin ahlak kurallarına ters düşecek bir durum yaratmaz.

Şunu unutmamak gerekir ki, Rotary üyeliğinin en başta gelen amacı, her üyenin başkalarına hizmet edebilme fırsatını ve imkanını vermektir. Başkalarına hizmet edebilme fırsatını menfaat veya özel ayrıcalıklar sağlamak için kullanma, bir rotaryen’e hiç yakışmaz.

HER ROTARYEN’İN GENÇLERE ÖRNEK OLMASI

“Her Rotaryen Gençliğe Örnek Olmalıdır” sloganı, 1949 yılında Uluslararası Rotary Yönetim Kurulu’nun almış olduğu bir karar doğrultusunda, Rotary kulüplerinin bulunduğu her toplumda gençlere ve çocuklara yönelik sorumlulukların üstlenilmesinin bir ifadesi olarak söylenmiştir. Gençlere hizmet etme felsefesi çok uzun süreden beri Rotary programları’nın ayrılmaz bir parçası olagelmiştir.

Gençliğe hizmet programları, dünyanın değişik yerlerinde çok değişik biçimlerde ele alınıp uygulanmıştır. Değişik ülkelerde, çeşitli yollarla gençliğe hizmet verilmektedir. Bazı yerlerde, Rotaryenler’in erkek ve kız izci oymaklarının sponsorluklarını yüklenmeleriyle, atletizm dalında, okul güvenlik kuruluşuna, yaz kamplarına, yetim yurtlarına, rekreasyon alanlarına, trafik hastahenelerine, yöresel fuarlara, çocuk bakım merkezlerine ve çocuk hastahenelerine destek olup yardım sağlayarak bu hizmet verilmektedir. Kulüplerin bir çoğu gençlere yönelik mesleki danışmanlık kursları düzenlemekte, gençlere iş sağlama programları yapmakta ve 4’lü Özdenetim kullanımını arttırıcı çalışmalar yapmaktadır.Giderek bugünkü gençliği tehdit eden sorun olan alkol ve uyuşturucu bağımlığını önleme ve AIDS bilgilendirme projeleri de, Rotaryenler tarafından desteklenmektedir.

Her durum ve şartlar altında, dünya gençliğinin sayısız sorunları karşısında şaşırmış durumdaki gençlere toplumda öncü olmak, onlara yol göstermek gereğini duyduklarından, bu fırsat ve imkanı rotaryenler kaçınılmaz olarak üstlenmişler ve her Rotaryen’in gençlere örnek olması gibi bir sorumluluk almışlardır. İnsanlar hizmet etmeyi başkalarını izleyerek öğrenirler. Gençlerimiz, yarının olgun birer lideri olacaklarsa, başkalarına hizmet sevgisi ve ruhu onlara bugünden aşılanmalıdır ki, onlar da aynı hizmet aşkını bundan sonra gelecek nesillere aktarabilsinler.

Bundan 50 yıl önce rotaryenler’in kabul edip benimsedikleri bu slogan bugün yine aynı tazeliğini ve güncelliğini korumaktadır.

DÜNYA TOPLUM HİZMETİ

Dünya Toplum Hizmeti (WCS) bir başka Rotary programıdır. Bu program ile herhangi bir kulüp veya herhangi bir ülkenin bir bölgesi, bir başka ülkedeki kulüp projesine insani yardım sağlar. Tipik olarak şöyle bir örnek verebiliriz. Mesela, gelişmekte olan bir ülkenin toplumunda yaşam standartlarının düzelmesi ve yükselmesi için yardımcı olacak Rotary projeleri hazırlanır. Dünya Toplum Hizmeti projesi adını verdiğimiz bu hizmetin amacı, netice olarak, dünyadaki insanlar arasında bir iyi niyet ve anlayışın yerleşmesini sağlamak gibi evrensel bir dostluk gösterisi sergilemektir.

Böyle bir yardım projesinin, yardıma muhtaç bir yere ulaşabilmesini sağlamak, Dünya Toplum Hizmetleri (WCS) proje değişiminden faydalanmak suretiyle olabilir. Böylece dünyanın uzak bir köşesindeki yardıma muhtaç kulüpleri saptamak olanağı doğar. Gelişmekte olan bölgelere ait çok sayıda değerli faaliyet bekleyen kulüp adresleri’ni içeren ve aylık olarak yayınlanan liste, Uluslararası Rotary’nin Evanston’daki sekreterliği’nde vardır ve istenildiğinde derhal temin edilebilinir. Bu listede, yardım bekleyen projeler, bunların tahmini giderleri ve kiminle temas kurulması gerektiği ayrıntılı olarak yazılıdır. Aylık olarak yenilenen, Dünya Toplum Hizmetleri (WCS) proje değişim listesine ve veri tabanı’na, www.rotary.org adresindeki UR web sitesinden erişilebilinir. Yapmayı düşündükleri bir insani hizmet projesi için yardım bekleyen veya böyle bir proje katılmak isteyen ve bu amaçla bir başka kulüp arayan kulüpler, isimlerini bu listeye yazdırabilirler.

Dünya Toplum Hizmeti projesi’nden yardım isteğinde bulunan kulüpler, her zaman için istek listelerini değiştirip yenileyebilir ve bunu WCS merkezine bildirerek kayıt ettirebilirler. Böyle yapılan bir hizmet sonucu olarak ihtiyaçlar, dünya çapında bir haberleşme ağı sayesinde, başka dış kaynaklarla sağlanarak pratik bir çözüme gidilmiş olur.

İncelenmesi sonunda, gerçekten ihtiyacı olan bir toplumun acil isteklerini karşılayabilmek için hazırlanmış bir projeyi veya bunun için dünyanın bir başka yerinde işbirliği yapmaya hazır bir kulüp bulma şansınız olur. Gelişmek için çabalayan dünyanın bir köşesindeki yere yardım etme fırsatı doğar. 0 zaman yapılacak tek iş kalıyor “derhal işe başlamak” ve projeyi bitirmek için yardımcı olmak. Bunu yaparken de dünyada gelişmesi için çabaladığımız dostluk ve dünya anlayışı köprülerini güçlendirmek.

OKUR YAZARLIK EĞİTİMİ

Dünya nüfusunun yaklaşık altıda birini oluşturan bir milyardan fazla insanın, okur yazar olmadığı tahmin edilmektedir. Genç ve yetişkinlerin okur yazar olamaması sorunu, hem sanayileşmiş ülkelerin hem de gelişmekte olan ülkelerin müşterek bir problemidir.

Okuma yazma bilmemenin getirdiği kötülüklerden biri de, bu gibi bireylerin kişisel bağımsızlıklarını kaybetmeleri ve yaşama anlam veren haysiyetlerini kaybedip fakirleşmelerine ve uygunsuz yollara sapmalarına yol açmasıdır. İnsanların cahilliği insanları küçültür, onların ekonomik, politik, sosyal ve kişisel gelişimlerini durdurur ve uluslararası anlayış, işbirliği ve dünya barışını engeller.

Rotary kulüpleri’nin büyük bir kısmı kendi toplumlarında okur yazarlık eğitimi konusunda ciddi araştırmalar yapmaktadırlar. Bazı kulüpler okuma yazma öğreten temel kitaplar yayınlamakta, bazıları ise okuma ve dil öğretim klinikleri açmakta, gönüllü öğretmenlik yapmakta veya eğitim malzemeleri bağışında bulunmaktalar. Rotaryenler, kendi toplumları içinde çok önemli bir rol üstlenerek, özellikle gelişmekte olan ülkelerde okuma olanağını geliştirici çalışmalar yapıp, yeni yeni projeler üretebilirler.

Örneğin Avustralyalı Rotaryenler Tayland’da dört okulda okur yazarlık projesi için Fener Kuleleri kurmuşlardır. Bu yenilikçi öğretim metodu, öylesine başarılı olmuş ki, Tayland hükümeti, bu metodu tüm devlet okullarına uygulamıştır. Bu yenilikçi öğretim metodu, diğer Rotary kulüpleri tarafından, Bengaldeş, Güney Afrika, Brezilya ve diğer ülkelerde kullanılmıştır.

UR 2430. Bölge’de (Bölgemiz) Kolaylaştırılmış Okuma Yazma Eğitimi (KOYE) çalışmaları’nda büyük başarılara imza atılmıştır. Gerçekleştirilen çalışmalar dünya Rotaryenleri’ne örnek teşkil etmiş ve Uluslararası Rotary tarafından çok büyük takdir toplamıştır. Dünya genelinde KOYE ilk-orta ve lise eğitiminde bir eğitim programı olarak kullanılmaktadır. Bu programı yetişkinlere uygulayan tek ülke Türkiye’dir. Bu nedenle, ülkemizde yapılan okuma-yazma çalışmaları dünyaya örnek teşkil etmiştir. Ülkemizde KOYE sürekli bir proje olarak kabul görmüştür. Her yıl 10.000’lerce vatandaşımız Rotary’nin bu programı sayesinde okur-yazar olmaktadır.

ULUSLARARASI KONVANSİYONLAR

Tüm Rotaryenler’i uluslararası düzeyde uyarma, yönlendirme ve bilgilendirme amacıyla her yılın Mayıs veya Haziran ayında Uluslararası Rotary dünya çapında toplantı düzenler. Aynı ülkede ard arda en çok iki yıl üst üste düzenlenebilecek olan bu toplantılar, Rotary topluluğunun işlerinin yürütüldüğü yıllık toplantılardır. Bu toplantıların planlama dönemi dört veya beş yıl öncesinden düşünülüp çalışmalar başlatılır.

Toplantı yerinin seçimi için Uluslararası Rotary Yönetim Kurulu, bir bölge belirler ve bu bölgedeki şehirlerlerden tekliflerini vermelerini ister.

Bu konvansiyonlar 20 ila 35 bin Rotaryen ve konuklarının katıldığı gerçekten büyük uluslararası toplantılardır.

Eğlenceli toplantılar olmalarının yanısıra, bu konvansiyonlar rotaryenler’e eşsiz bir tatil imkanıda da sunmaktadır. Son birkaç yıl içerisinde  konvansiyonlar sırasıyla Brisbane, Avustralya (2003); Osaka, Japonya (2004); Şikago, Illinois, ABD (2005)’de yapılmıştır. 2006 yılında konvansiyon, Kopenhag, Danimarka’ da yapılacaktır. Önümüzdeki yıllarda konvansiyon için aday kentler; Salt Lake City, Utah ABD (2007); Los Angeles, ABD (2008); Seoul, Güney Kore (2009); Montreal, Kanada (1010); ve New Orleans Miss. ABD (2011) dir.

Bütün Rotaryenler, Rotary’nin uluslararası varlığını gerçek anlamda hissedebilmek için, bir Uluslararası Konvansiyon’a katılmalıdırlar. Bu şüphesiz unutamayacağınız bir deneyim olacaktır.

BÖLGESEL KONFERANSLAR

Rotaryenler, zaman zaman dünyanın herhangi bir yerinde bölgesel bir konferansın düzenlenmiş olduğu haberini duyar veya okurlar. Uluslararası Rotary’nin yıllık konvansiyonlarına çok benzerlik gösteren bu gibi bölge konferansları, genellikle uluslararası konvansiyonlardan uzak yerlerde, daha az rotaryen üye ve konuğun iştirakiyle yöresel olarak tertiplenen toplantılardır.

Bölgesel konferanslar, katılımcılar arasındaki tanışıklığı arttırmayı ve pekiştirmeyi amaçlamanın yanı sıra, uluslararası projelerin geliştirilebilmesi, Rotary, iyi niyet ve anlayışı geliştirecek aktiviteler hakkında fikir alışverişi yapılabilmesi için de uygun bir platform oluşturur. Birkaç barış konferansı, tarih boyunca çatışmalar yaşamış bazı milletler arasında barışçıl ilişkilerin başlamasına sebep olmuştur. Bu gibi bölgesel konferanslar, rotaryenler için çok özel ve önemli günler sayılırlar, ancak çok önceden belirlenen bir tarihte düzenlenmezler. Konferanslar, UR Başkanı’nın belirlediği bir komite tarafından düzenlenir. Dünyanın her tarafından gelen rotaryenler, bu konferanslara katılabilirler. Başka bir bölgedeki konferansa katılmak, hem Rotary’deki uluslararası dostluk ruhunu yaşayabilmek için iyi bir fırsat, hem de verimli, eğlenceli ve büyüleyici bir deneyimdir.

ÜLKELERARASI KOMİTELER

Iki komşu ülke olan Fransa ile Almanya arasında, 1931 yılında bir işbirliği komitesi kuruldu ve bunun adına “Petit Comite” yani “Küçük Komite” denildi ve amacı, bu iki ülke halkının birbirleri ile daha fazla yakınlaşması ve kaynaşmasını sağlamak idi. İşte o tarihten beri aynı yolu takip ettiler ve Avrupalı rotaryenler değişik ülkedeki Rotary kulüpleri ve rotaryenler arasındaki ilişkileri arttırmaya yönelik çalışmalar yapmak için milli hudutlar ötesinde işbirliği yapmaya yöneldiler.

Ülkelerarası Komiteler, şimdi, dünyanın birçok yerlerinde dostluğu arttırmak ve özellikle de Dünya Toplum Hizmetleri projelerinin desteklenmesinde işbirliği yapmak, öğrenci değişim programlarını orgazine etmek ve bunun gibi çeşitli milletler arasındaki anlayışı geliştirci faaliyetler düzenlemek gibi işleri yürütmektedirler. Ülkelerarası Komiteler’in yetkilileri, sık sık diğer ülke rotaryenler’i ve ailelerini ziyaret ederek ortak toplantılar ve konferanslar düzenlerler.

Bazı durumlarda, aralarında çokca mesafe olan iki ülke arasında da Ülkelerarası Komite kurulur. Bunun amacı da, dünyanın değişik yerlerindeki farklı ülkeler arasında eşleşen iki ülke arasında dostluk ve iyi niyeti geliştirmek ve güçlendirmektir. Ülkelerarası Komiteler, kendi bölgelerinin guvernörü ile daima yakın işbirliği halinde bulunur ve hem bölgede hem de kulüpler çapında danışmanlık düzeyinde işlev görürler.

Ülkelerarası komiteler, hem Rotary, hem de tüm rotaryenler için Dördüncü Hizmet Dalı çizgisindeki sorumlulukları yerine getirmek için, yani uluslararası anlayış, iyiniyet ve dünyada barış prensiplerini uygulamak için mükemmel bir fırsat yaratırlar.

RIBI

Tarihimizin enterasan bölümlerinden biri İngiltere ve İrlanda’da Uluslararası Rotary’nin kuruluş hikayesidir. 1914 yılıda Rotary Atlantik Okyanusu’nu aşarak Avrupa Kıtası’nda İngiltere ve İrlanda’ya doğru yayılmış ve Rotary Kulüpleri Uluslararası Derneği’nin bir şubesi olarak İngiltere Rotary Kulüpleri Derneği kurulmuştu. Bu sırada devam etmekte olan birinci dünya savaşı sırasında uluslararası bu kulüpler arasında pek fazla bir iletişim kurulamamıştı. İşte bu nedenle İngiltere, İrlanda ve birkaç Avrupa ülkesindeki Rotary kulüpleri toplanarak biraraya gelmişler ve İngiltere’deki Rotary Kulüpleri Derneği olarak birleşmişlerdir.

Birinci Dünya Savaşı bittikten sonra 1922 yılında yeni bir Uluslararası Rotary ana tüzüğü benimsenmiş ve yeni bir prensip getirmişti. Bu prensibe göre, bir ülkenin 25 den fazla kulübü bulunması halinde orası bir “yöresel birim” olarak kabul edilmekte ve o yörenin artık Uluslararası Rotary Yönetim Kurulu’nda bir temsilci bulundurma ve başka özel yetkilere sahip olma durumu doğuyordu. Dünyada İngiltere ve İrlanda yöresi birimi dışında bu ayrıcalıktan yararlanmak isteyen başka bir yer olmadı, ve bu nedenle bu özel durum yalnızca İngiltere ve İrlanda Rotary kulüpleri için geçerli kaldı.

1927 yılında Uluslararası Rotary bu yöresel ayırımcı kavramı tamamen ortadan kaldırdı ve Rotary kulüplerini dünyanın değişik bölgelerine göre teşkilatlanma prensibi benimsendi. Ama bu arada, daha önceden kazanılmış haklar, öncelikler ve farklı durumlar aynen muhafaza edildi ve kalıcılığı sağlandı. Böylece, RIBI kısa adı ile anılan “Rotary International in Great Britain and lreland, İngiltere ve İrlanda Uluslararası Rotary” kuruluşu kaldı. Çünkü bu sıfatı istemiş ve almış tek yöre idi. RIBI halen, aynı bağımsızlığını devam ettirmekle birlikte yine de Uluslararası Rotary’nin ana tüzüğü’ne bağlı, onun onayına tabii bir bağımsız kuruluş olarak çalışmalarına devam etmektedir.

RIBI’nın yönetim şekli tamamen yalnızca İngiltere ve İrlanda’ya özgü bir şekilde yürütülmektedir ve gerek coğrafyası, gerekse dil, gelenek ve görevleri açısından yöresel özellikler taşınmaktadır. Tarihi ilişkileri dolayısı ile, RIBI diğer tüm Rotary kulüplerinden biraz değişik yapısal özellikler taşır ama yine de Uluslararası Rotary’nin tam bir üyesidir.

YASAMA KONSEYİ

Rotary’nin ilk kurulduğu yıllarda Uluslararası Rotary’nin ana tüzüğü ve tüzüğü üzerindeki görüşmeler ve değişiklik teklif müzakereleri ile bunların oylanarak kabul işleri hep yıllık konvansiyonlarda yapılırdı. Yıllık konvansiyon toplantılarına iştirak eden kulüp üyeleri giderek çok artınca her konunun bu yıllık toplantıda açıkca görüşülmesi ve tartışılıp oylanması giderek zor olmaya başladı. Bunun sonucu olarak 1924 yılında, yasallaşması istenen her tüzük veya yasa değişikliğini müzakere edip teklifleri inceleme için hukuk alt komisyonu işlevi görecek bir danışma kurulu oluşturuldu ve bu kurula Yasama Konseyi adı verildi.

Sonunda, 1970 Atlanta Konvansiyonu’nda, oluşturulmuş olan bu Yasama Konseyi’nin doğrudan Rotary’nin yasama uzvu olarak faaliyet göstermesi esası benimsendi. Konsey üyeleri her Rotary Bölgesi’nden bir delege ve bunun dışında gereği kadar dışarıdan yardımcı büro personelinden oluşmaktadır. Bu konseyin her üç yılda bir defa olmak üzere, UR konvansiyonları’ndan başka bir yer ve zamanda toplanarak çalışmalarını yürütmesine karar verildi.

Konsey, Rotary ile ilgili UR Rotary Ana Tüzüğü ve İç Tüzüğü, Rotary Kulübü Standart Ana Tüzüğü, ve diğer yasal hükümlerin değiştirilmesine ilişkin tüm teklifleri incelemek, ana ve iç tüzük maddeleri hazırlamak, ve Rotary politikası ve usulleri için önerilen değişiklikleri kararlaştırıp yasallaştırmak gibi görevleri yürütmekten sorumludur.

Teklifler, bölgede oylanıp kabul edilmesi şartıyla herhangi bir Rotary kulübü tarafından yapılabileceği gibi, bir bölge tarafından veya Uluslararası Rotary Yönetim Kurulu tarafından da yapılabilir. Konsey kararları kesinleşmeden önce, dünyadaki tüm Rotary kulüpleri tarafından yeniden gözden geçirilir. Konseyin vermiş olduğu kararlar, üye kulüplerin en az yüzde 10’u tarafından kabul edilmeyip itiraz edilir ise, o yasa maddesi yürürlüğe girmeden durdurulur ve son oylama için bütün kulüplere tekrar gönderilir.

Bu şekilde iptal edilen yasal hükümler, bir sonraki konvansiyonda son şekli verilmek üzere görüşülüp müzakere edilir.

DÜNYA DOSTLUK FAALİYETLERİ

Aynı üyelikte olduğu gibi, rotaryenler’in ilgisi pul kolleksiyonculuğu’ndan tutun da salon danslarına kadar muhtelif alanlarda kendini gösterir. Dünyadaki yaklaşık 1.200 milyon rotaryen içinde amatör bir radyocu veya satranç oyuncusu kendisiyle aynı tutkuyu taşıyan kişiyi mutlaka bulur. Ancak, Rotary Dostluk Faaliyetleri üyeleri, dalgıçlık, golf, balık avlama veya izcilik gibi alanlardaki ortak ilgilerinden daha fazlasını paylaşırlar, bu konulardaki dünya anlayışını geliştirmek için faaliyet ve hizmet üretirler. Bunun en güzel örnekleri arasında, “Rotary Uluslararası Kayak Dostları”nın düzenlediği kayak aktivitelerinden elde ettikleri geliri Rotary Vakfına bağışlaması veya ”Uçan Rotaryenler”in, sahil tıp personeline ve levazıma katkıda bulunmasını sayabiliriz.

Rotary Dostluk Faaliyetleri aynı zamanda sanat, iletişim ve finans/bankacılık gibi alanlarda mesleki ilgisi olan rotaryenler’i de bir araya getirir. Üyeler teknik bilgi alışverişinde bulunurlar ve uzmanlıklarını sadece kendi çevrelerinin ve ülkelerinin çıkarı için değil, aynı zamanda mesleklerine de hizmet etmek için kullanmayı amaçlarlar.

ROTARY DOSTLUK DEĞİŞİM PROGRAMI

Rotary Dostluk Değişim Programı, ilginç bir Rotary dostluk faaliyetidir. Bu program, Roteryenler ve eşlerinin, dünyanın bir başka ülkesindeki bir rotaryen aileyi ziyaret etmelerini teşvik ve organize eder. Bu karşılıklı ziyaretler, ya kulüpten kulübe (tek bir rotaryen ve ailesi) yada bölgeden bölgeye (dört/altı rotaryen çift) ziyaret esasına dayalı olarak yapılır.

Esas fikir, birkaç rotaryen ailenin bir başka ülkeye Rotary Dostluk Değişimi ile gitmesidir. Sonradan, aynı ziyaret karşı taraftan da yapılarak ziyaret iade edilmiş ve değişim gerçekleştirilmiş olmaktadır. Başarılı bir iki deneyimden sonra, Rotary Dostluk Değişim Programı,1988 yılında devamlı olarak uygulanan bir Rotary Programı olarak kabul edilmiştir.

Rotary Dostluk Değişim Programı, genellikle Rotary Vakfı’nın Grup İnceleme Değişim Programı ile karşılaştırılıp birbirine benzetilir ise de aradaki fark, tüm giderlerin rotaryen çiftler tarafından karşılanmasıdır. Bu öyle bir programdır ki, başka hiç bir kuruluş tarafından taklit edilemez. Çünkü rotaryenler, diğer rotaryenler’i dostluk sevgisi ile kucaklar ve dostlara kapılar her zaman açık tutulur.

Dostluk ve olağanüstü bir tatil düşleyen rotaryenler, Rotary Dostluk Değişim Programı hakkında daha fazla bilgi edinmelidirler. Umulmadık bir Rotary dünyası sizi bekliyor olabilir.

ROTARY YARININ LİDERLERİNİ ARIYOR (RYLA)

Her yıl, Rotary kulüpleri tarafından binlerce genç Rotary’nin sponsorluğunda düzenlenen liderlik eğitimi seminerlerine (RYLA) katılır. Bu seminerler sonunda yapılan seçimlerde seçilenler, uluslararası düzeyde başka ülkelerde organize edilen RYLA seminerlerine bölgelerinin sponsorluğunda gönderilirler. Yaşları 14 ile 30 arasında değişen, seçkin gençlerden oluşan gruplar, samimi bir ortamda ikinci kez bir hafta süresince liderlik eğitimi alırlar. Kişisel gelişimi destekleyen, liderlik vasıfları kazandırmayı ve iyi yurttaşlık bilincini aşılamayı amaçlayan bu eğitim, münazaralar, karşılıklı sohbetler ve sosyal etkinliklerden oluşmaktadır. Bu faaliyetin İngilizce olan adı “Rotary Youth Leadership Awards (RYLA) ülkemizde “Rotary Yarının Liderlerini Arıyor” olarak tercüme edilmiştir. Bu program, Camp Royal, Camp Enterprise, Youth Leaders Seminars, Youth Conferences, yani Girişimcilik Kampları, Genç Liderlik Seminerleri, Gençlik Seminerleri, Gençlik Konferansı gibi başka adlar lada anılmaktadır.

İlk RYLA programlarının uygulanmasına, Avusturalya’da 1959 yılında başlanıldı. Queensland eyaletinden bu ilk toplantıya seçilen gençler, İngiltere Kraliçesi Oueen Elizabeth ll’in yeğeni Prenses Alexandria’nın Avustralya’ya yaptığı ziyarette bulunmak ve onunla tanışmak imkanını bulmuşlardı. İştirakçı gençlere ev sahipliği yapan Brisbane’li Rotaryen’ler, bu genç insanların yüksek nitelikli kişiliklerinden çok etkilenmişlerdi. Nitekim, bunu takip eden yıllarda, her yıl seçilmiş bu genç liderler grubunun bir hafta boyunca, sosyal, kültürel ve eğitim faaliyetlerinde bulunmaları kararlaştırıldı. Bundan sonra RYLA programı, giderek Yeni Zellanda Rotary bölgelerine yayıldı. 1971 yılında RYLA programı, Uluslararası Yönetim Kurulu tarafından Uluslararası Rotary’nin resmi programı olarak kabul edildi. RYLA genellikle bölgesel bir aktivitedir.

ROTARY TOPLUM BİRLİKLERİ

Rotary Toplum Birlikleri, Rotary’nin dünya çapında gösterdiği faaliyet ve projelerde önemli bir programdır. Önceleri “Rotary Kırsal Hizmetler Programı” olarak bilinen sonradan “Rotary Toplum Birlikleri” adı verilen bu faaliyetin başlangıcı, Uluslararası Rotary Başkanı M. A. T. Caparas’ın 1986 yılında uygulamaya koyduğu bir tür imece yoluyla, kendine yardım etme bilinci verilerek, köylerin ve köy toplumlarının kalkınmasını hedefleyen çalışmaydı. Program, bir bölgede işgücünün çok olmasına rağmen, bu bölgedeki kadın ve erkeklerin topluma faydalı olmak üzere seferber edilememesi gerçeğinden yola çıkarak şekillendirilmiştir.

Rotary Toplum Birliği olarak adlandırılan bu gönüllü birlikler, Rotary kulüpleri’nin sponsorluğunda kurulan ve belirli bir konuda gelişmeyi hedefleyerek kendi toplumlarına yardımcı olmak isteyen Rotaryen olmayan kişilerin, oluşturduğu bir guruptur. Bu faaliyetlerde Rotaryen’ler öncülük yaparak gereken teşkilatlanmayı, teşviki ve bazı malzemeleri sağlamakta, Rotary Toplum Birlikleri ise, kendi toplumlarına yardım için gereken insan gücü ve toplumun ihtiyacı olan bilgiyi ortaya koymaktadırlar. Böylece Rotary Toplum Birlikleri, Rotaryenler için, kentlerde veya köylerde toplumun çok muhtaç bölgelerinde etkin hizmet verebilme imkanı sağlayan diğer bir yoldur.

ROTARY GÖNÜLLÜLERİ

Onları mülteci kamplarında, ücra kliniklerde, geçici hastanalerde ilkel köylerde ve kendi toplumlarında çalışırken görebilirsiniz. Onlar, toplumun gelişmesinde, yiyecek üretiminde, sağlık, su, hıfzısıa ve idari konularda tecrübelidirler. Onlar Rotary Gönüllüleri’dir.

Rotary Gönüllüleri programı, kulüp ve bölge düzeyindeki meslek hizmetleri şemsiyesi altında yürütülür. Uluslararası Rotary Gönüllüleri olarak çalışmak isteyen Rotaryen’ler ve Rotaryen olmayan kişiler UR Dünya Merkezi’ne başvurarak kendilerini Rotary Uluslararası Gönüllüler Listesi’ne kaydettirebilirler. Rotary Uluslararası Gönüllüler Listesi ve Rotary Gönüllüleri Kaynak Listesi, gönüllülere kendi projelerinin sınırlarını belirlemek ve proje koordinatörleriyle direkt temasa geçmek hususlarında yardımcı olacaktır.

Rotary Vakfı, Rotaryen, Rotaract, eski Vakıf üyeleri ve ev sahibi ülkedeki bir Rotary Kulübü’nden davet almış olan Rotary Gönüllüleri’nin, ulaşım ücretleri ve mütevazi geçim giderlerini karşılamak üzere fon sağlar. Rotary Gönüllüleri, dünyadaki birçok insancıl projelerde, kendi bilgi ve deneyimlerini paylaşırlar .

INTERACT

İlk olarak 1962 yılında Uluslararası Rotary Yönetim Kurulu tarafından uygulanan Interact, Rotary kulübü sponsorluğunda bir Rotary Gençlik Programıdır. İlk Interact Kulübü ABD Florida eyaletinin Melbourne şehrinde kurulmuştur. lnteract kulüpleri, orta eğitim çağındaki genç öğrencilere, birlikte çalışarak hizmet için dünya dostluğu kurmak ve uluslararası anlayışı yerleştirmek amacıyla çalışma imkanları sağlar. Kelimenin türetilmesi şöyle olmuştur. Uluslararası demek olan lnternational kelimesinden kısaltılmış olarak “Inter” alınarak, hareket anlamına gelen action kelimesin “act” bölümü kısaltılarak alınmış ve ikisinin birleşmesinden “lnteract” kelimesi türetilmiştir. Kurulan her “lnteract” kulübünün bir Rotary kulübü sponsorluğunda kurulması ve o kulübün gözetiminde çalışması esastır. Kulüp faaliyetlerinin, okullarına, topluma ve dünyaya hizmet edecek projeleri içermesi şarttır.

Bugün tüm dünyada 10.400’den fazla sayıda kurulmuş interact kulübü ve bunların da 119 değişik ülkede 239.246’dan fazla üyesi bulunmaktadır. lnteract üyesi genç öğrenciler bu çalışmaları ile öncelikle liderlik konusunda deneyim kazanmakta ve hizmet projeleri yürütme ve uygulamada pratik bilgiler edinmektedirler. Bunun sonucu olarak başkalarına yardım etmenin mutluluğunu yaşamaktalar.

lnteract kulüplerinin büyük amaçlarından bir tanesi de, tüm dünya gençliğinde daha büyük bir anlayış ve iyi niyet oluşturmak için yeni imkanlar bulup çıkarmaktır.

ROTARACT

1960’lı yıllarda lnteract’ın kurulup başarıya ulaşmasını takip eden yıllarda, Uluslararası Rotary Yönetim Kurulu tarafından 1968 yılında, ROTARACT kuruldu. Bu yeni kuruluş, yaşı 18 ile 30 arasında olan genç kadın ve erkeklerin toplumda sorumlu birrer vatandaş olmaları ve liderlik potansiyeline sahip kişilik kazanmaları için kurulmuştu. İlk Rotaract Kulübü, Kuzey Carolina’da Charlotte Rotary Kulübü tarafından kurularak onaylandı. 2006 yılı geldiğinde ise tüm dünya üzerinde 158 değişik ülkede kurulu 8.100’den fazla sayıda Rotaract kulübü ve bunlara üye 186.300’den fazla genç Rotaract bulunmaktadır.

Rotaract kulüplerince kabul edilmiş esas prensip; kişisel başarı ve topluma ilgi duymanın temelinde, kişisel sorumluluğun yattığı gerçeğinin önemini vurgulamaktır. Her yıl, her bir kulüpten, birisi topluma hizmet etmeyi, diğeri ise uluslararası anlayışa katkıda bulunmayı amaçlayan iki ana hizmet projesinin tamamlanması beklenir. Rotaract, aynı zamanda liderlik ve kariyer gelişimini de destekler. Rotaractlar, kendi toplumlarını geliştirecek ve yüceltecek programlar ve sosyal faaliyetlere katılmaktan memnun olurlar. Rotaract kulüpleri, ancak kendilerine devamlı olarak sponsorluk yapan, yol gösteren ve danışmanlık yapan bir Rotary kulübü bulunduğu sürece faaliyetlerine devam edebilir.

ROTARY’DEKİ DİĞER “İLK”LER

Rotary’de ilk ”Yüksek Başarı Ödülü” 1969 yılında verildi. Bu ödül, olağanüstü bir uluslararası veya toplum hizmeti projesi yapan kulüplere veriliyordu.

Rotary’nin ilk lnteract kulübü, Florida’nın Melbuorne şehrinde 1962 yılında kurulan kulüptür. Bu kulübün kurulması sonradan 119 ülkede kurulan 10.400 kadar lnteract kulübünün kurulmasında öncülük etmiştir.

Rotary’nin ilk Konvansiyonu, Güney yarıkürede Brezilya’da Rio de Janerio şehrinde 1948 yılında yapılmıştır.

Rotary’nin ilk toplum hizmet projesi, 1907 yılında, Şikago Rotaryenleri’nin belediye binasında bir dinlenme odası yapmak üzere kampanya başlattıklarında gerçekleşti.

İlk olarak 1964 – 1965 yılında Rotary Vakfı, bir yıl içerisinde, bir milyon doların üzerinde bağış aldı. Şimdilerde ise yıllık bağış tutarı 70 milyon dolar’ın üzerindedir. 1917 yılından bugüne kadar yapılan bağışların toplam tutarı yaklaşık olarak 1.3 milyar dolar’a ulaşmıştır.

Rotary’de, doğal afetlere yardım amacıyla maddi yardımda bulunma teklifi, ilk defa 1913 yılında ABD Indiana eyaleti Ohio’da meydana gelen sel felaketi için yapıldı. Yapılan bağışın tutarı 25.000 dolar idi.

ULUSLARARASI ROTARY GENEL SEKRETERLİĞİ

Uluslararası Rotary’nin günlük çalışmalarını yürüten kişi olan Rotary Genel Sekreteri, Rotary’in en üst düzeyde profesyonel çalışanı ve idari yetkilisidir. Genel Sekreter, Uluslararası Rotary’nin Yönetim Kurulu ve Başkanı’na karşı sorumlu olur, aynı zamanda Uluslararası Rotary sekreterliğinde çalışan ve sekreterlik işlerini yürüten yaklaşık 600 kişilik memur kadrosunun da başıdır.

Genel Sekreter, Uluslararası Rotary Yönetim Kurulu’nun genel sekreteri olarak çalıştığı gibi, Rotary Vakfı’nın da yürütme ve mali işler sorumlusudur ancak, vakfın mütevelli heyetinin gözetim ve deneyimi altında bu görevi yapar. Genel Sekreter ayrıca, tüm Rotary komiteleri ve yasama konseyi ile bölge konferansları ve yıllık Rotary konvansiyonu’nun da sekreteridir. “Genel Sekreter’den Mektup/General Sekretary’s Letter” adlı haber bülteni, tüm dünya Rotary kulüplerine en son Rotary haberlerini ulaştıran bir yayındır.

Genel Sekreterlik, Uluslararası Rotary’nin yönetim kurulu tarafından en çok üç yıllık bir süre için atanır ve söz konusu atama yenilenebilir. 1910 yılından beri bu görevi yapanların sayısı yedidir. Rotary’nin ilk genel sekreteri olan Chesley Perry bu görevi 1910 yılında başlayıp 1942 yılına kadar sürdürdü. Ondan sonra görev alan genel sekreter Phil Lovejoy 1942-1952 yılları arasında bu işi yürüttü. George Means 1953 – 1972 , Harry Stewart 1972 – 1978; Herb Pigman 1979 -1986, Philip Lipdsey 1986 – 1990, Spencer Robinson Jr. 1990-1993. Geoffrey Large 1995-1997 ve S. Aaron Hyatt 1997-2000 yılları arasında görev yaptılar. Şimdiki Genel Sekreter Ed Futa ise 2000’den beri görevdedir.

Rotary tarihi süresince, genel sekreterlerin etkin kişilik ve yönetim becerileri, tüm Rotary programları ve faaliyetlerini başarıyla şekillendirmiştir.

ROTARY’DE BAŞKAN SEÇİMİ

Her yıl, Uluslararası Rotary’yi dünya çapında temsil edecek seçkin bir Rotaryen, başkan olarak seçilir. Bu başkanlık seçiminin ön çalışmaları, bir yıl öncesinden başlatılır. Önce, dünyada değişik bölgelerden seçilen 17 kişilik bir aday gösterme komitesi saptanır. Aday gösterme komitesinin seçebileceği aday, daha önce Uluslararası Rotary’nin Yönetim Kurulu’nda çalışmış olmalıdır. Eğer bölgede, daha önce UR Yönetim Kurulu’nda çalışmış birisi yoksa, Rotary Vakfı eski saymanlarından biri veya Uluslararası bir komitede görev yapmış olan Guvernörlerden biri komite tarafından aday seçilebilir.

Aday gösterme komitesi, Uluslararası Rotary’nin eski yöneticilerinin herhangi birini başkan adayı olarak gösterebilir. Ancak, aday gösterme komitesinin üyeleri ve o sırada görev yapmakta olan yöneticileri başkanlığa aday olarak seçilemezler. Rotary kulüplerinden herhangi biri, eski Uluslararası Rotary yöneticilerinden birisini başkan adayı olarak komiteye önerebilir.

Eylül ayında bu komite biraraya gelir ve aralarında görüşerek başkanlık için aday gösterilecek Rotaryen’i seçmek için gerekli çalışmaları yaparlar. Bu komitenin tesbit ederek aday seçeceği kişinin adı, tüm Rotary kulüplerine bildirilir. 1 Aralık tarihine kadar herhangi bir Rotary kulübü yeni bir aday teklif etme hakkına sahiptir. Ancak, yapılacak bu aday önerisinin geçerli olabilmesi için, dünyadaki tüm Rotary kulüplerinin yüzde biri oranında, yani 320 kadar kulübün aynı adayı desteklemesi gerekmektedir. Böyle bir durumun oluşması halinde, seçim için postayla oy istenir ve bunların sayımı yapılır. Eğer kulüplerden başka bir aday önerisi yok ise, aday gösterme komitesinin önerdiği aday, başkan adayı olarak ilan edilir. Bu noktadan sonra, bu şekilde tesbit edilmiş olan Rotary başkanı ve eşi, bir yıldan fazla bir süreyi başkanlık için hazırlık yaparak geçirir ve kendi döneminin başlama tarihi geldiğinde, Uluslararası Başkan sıfatıyla hizmet verir.

YILLARA GÖRE ROTARY TEMALARI

1955 yılında Uluslararası Rotary Başkanı A. Z. Baker, Rotary’nin önemsediği konuları işleyecek ilk hizmet temasını “Kendi Öz Kaynaklarımızı Geliştirelim” diyerek ilan etti. O tarihten sonra gelen her Rotary Başkanı, kendi dönemi süresi içinde işlenecek ayrı bir temayı ortaya koydular. Bu temalardan en kısa ve özlü olanı. 1961-62 yıllarında başkan olan Joseph Abey’in teması idi ve bu sözcük “Act” yani, “HAREKETE GEÇ” diyordu. Yine böyle tek bir sözcükten oluşan tema 1958 – 59 yılları dönem başkanı Charles Tennet’in gösterdiği tema idi. “Serve”, yani “HİZMET ET” diyordu. 1968 – 69 dönem başkanı Kyoshi Togasaki ise “Participate “yani” “KATIL” dedi.

1963 – 64 dönem başkanı Carl Miller ise o günlerin çok popüler bir konusunu ilan etti. “UZAY ÇAĞINDA ROTARY İÇİN TAKİP EDİLECEK YOLLAR”. Yine buna benzer zamana ayak uyduran konularda, 1980-81 dönem başkanı olan Rolf Klarich’in “HİZMET İÇİN VAKİT AYIRIN”, Wiliam Carter 1973-74 döneminde “HAREKET ZAMANI”; 1966-67 dönem başkanı Richard Evnas “ROTARY İLE DAHA İYİ BİR DÜNYA” ve 1978-79 dönem başkanı Clem Renouf “HİZMET ETMEK İÇİN İLERLEYİN” demiştir.

Rotary başkanları “Köprü” benzetmelerini çok sık kullanmışlardır. Örneğin 1959-60 dönem başkanı Harold Thomas “DOSTLUK KÖPRÜLERİ KURMAK” 1970-71 dönem başkanı William Walk “FARKLILIKLARI KÖPRÜLEYEREK BİRLEŞTİRİN” demiş, ‘Bu tema ülkemizde “ARAYI KAPATIN” olarak kullanılmıştır. 1982-83 dönem başkanı Hiroji Musakra ise “İNSANLAR BİRDİR – TÜM DÜNYA İLE DOSTLUK KÖPRÜLERI KURUNUZ.” diyerek insanlığı birliğe çağırmıştır.

1981-82 dönem başkanı Stan McCaffrey dünya çaşında bir odaklama yaparak “DÜNYAYA ANLAYIŞ VE BARIŞ HİZMETİNDE ROTARY” demiş; 1984-85 dönem başkanı Carlos Censeco ise dünya Rotaryenlerini “YENİ HİZMET ALANLARI KEŞVEDİNİZ” diyerek araştırmalara yöneltmiştir. Başka yıllarda kimi zaman kişilikler ön plana çıkartılmış ve 1960-61 dönem başkanı Edd Mclaughin “SEN ROTARY’SİN”; 1971-72 dönem başkanı Ernst Breitholtz “İYİ NİYET SENİNLE BAŞLAR” 1985-86 dönem başkanı Ed Cadman “ANAHTAR SİZSİNİZ” demiştir. Sık sık Rotaryenler kulüpleriyle daha fazla ilgilenmeye çağrılmıştır. 1983-84 dönem başkanı Bill Skelton “ROTARY’Yİ PAYLAŞ – İNSANLARA HİZMET ET” 1967-68 dönem başkanı Luther Hdoges ise “ROTARY ÜYELİĞİNİZ ETKİLEYİCİ OLSUN” diye yön göstermiştir. Ne var ki, söylenen söz ve gösterilen yol ne olursa olsun; “GÖZDEN GEÇİR VE YENİLE”; “YENİ BİR BAKIŞLA BAK”; “HİZMET YOLUNUZU AYDINLATSIN”; “İNSAN VARLIĞINI YÜCELT” gibi Rotary dönem başkanları tarafından verilen temalar daima Uluslararası Rotary Başkanları’nın tüm rotaryenler’e önemli bir yıllık program ve görev vermiş olduğunu gösterir.

1986-87 dönem başkanı M.A.T. Caparas ise bir umut alevini yakarak şöyle söyledi; “ROTARY UMUT GETİRİR”. 1987-88 dönem başkanı Charles KelIer’in “ROTARYENLER – HİZMET İÇİN KENETLENİN KENDİNİZİ BARIŞA ADAYIN”. 1988-89 dönem başkanı Royce Abbey ise tüm rotaryen dostlarına; “GÜCÜNÜZLE ROTARY VE GÜÇ KATIN” diyerek sesleniyordu.

1989-90 dönem başkanı Hugh Archer bizleri “ROTARY MUTLULUK GETİRSİN” diyerek hizmet etmeye yönlendiriyordu. 1990-91 dönem başkanı Paulo Costa; “İNANÇ VE COŞKU İLE ROTARY’Yİ YÜCELTİNİZ” dedi. 1991-92 dönem başkanı olan Raja Saboo ise, Tüm insanlığa ulaşmak için, “KENDİNİZDEN ÖTELERE BAKINIZ” demiştir.

Bu kitabın yazarı ve dönem başkanı Cliff Dochterman 1992-1993 dönemi rotaryenleri’ne şöyle seslenmiştir.

“GERÇEK MUTLULUK BAŞKALARINA HİZMET EDEBİLMEKTİR”

1993-94 Başkanı Bob Barth “YAPTIKLARINIZ İNANIN, İNANDIKLARINIZI YAPIN”; 1994-95’de Bill Huntley ise rotaryenleri “DOST OLUNUZ” sloganı ile teşvik etmiştir. 1995-96 yılında Herbert G. Brown rotaryenlere “DÜRÜST DAVRANALIM, SEVGİ İLE HİZMET VERELİM, BARIŞ İÇİN ÇALIŞALIM” diye çağrı yapmıştır. 1996-97 Luis Giay Rotaryenlere “İLERİ GÖRÜŞ VE ATILIMLARIMIZLA GELECEĞİ İNŞA EDİNİZ” diye seslenmiştir. Glen Kinross 1997-98 yılında “ ROTARY’NİN TOPLUMUMUZA DÜNYAMIZA VE ONUN İNSANLARINA SAHİP ÇIKTIĞINI GÖSTERİNİZ” , James Lacy 1998-99 “ ROTARY DÜŞLERİNİ GERÇEKLEŞTİRİNİZ”, Carlo Ravizza 1999-2000 “KARARLI, SAYGIN, SÜREKLİ” 2000-01 Frank Devlyn “BİLİNÇLENDİRİN ÖNCÜ OLUN”, 2001-02 Richard King “GÖREVİMİZ İNSANLIĞA HİZMETTİR” 2002-03 Bhichai Rattakul “SEVGİ TOHUMLARI EKİNİZ” , 2003-04 Jonathan.B.Majiyagbe “UZAT ELİNİ”, 2004-05 Gleen E. Estess.Sr “ROTARY’İ HİZMETLERİNİZLE KUTLAYIN”, 2005-06 Carl Wilhem Stenhammar “KENDİNDEN ÖNCE HİZMET”, 2006-2007 William B.Boyd “ÖNDER OLUNUZ”

SEÇİM PROPAGANDASI YASAĞI

Uluslararası Rotary’nin ilginç kurallarından birisi de, seçimler sırasında üyelerine propaganda yasağı getirmesidir. Bu madde, “Hiçbir rotaryen Uluslararası Rotary’de herhangi bir yere seçilmek amacıyla kampanya yapamaz, oy isteyemez ve propaganda da bulunamaz.” dır. Bu madde, Bölge Guvernörlüğü için geçerli olduğu gibi Uluslararası Rotary’nin direktörlüğü, (Yönetim Kurulu üyeliği) başkanlığı ve diğer seçim ile gelinen komiteler için de geçerlidir. Rotary usullerine göre, seçimlerde kişisel propaganda amacıyla adayların ilan vermesi, broşür, yazı veya mektup yazarak veya başkasına yazdırarak veya başka yöntemlerle seçim kampanyası yapması men edilmiştir.

Bir rotaryen, seçimle gelinen herhangi bir Rotary görevine talip olup aday olma isteğini duyduğu zaman, bu adaylığında kendisine oy kazandırabilecek davranışlardan, konuşmalardan ve propaganda türü yayınlar yapmaktan kaçınmalıdır. Adaylara ait bilgi olarak sadece ve sadece Uluslararası Rotary’nin genel sekreterliğince yazılan yazılarda adaylar için yazılan bilgiyle yetinilecektir.

Bölge Guvernörlüğü veya Uluslararası Rotary’nin direktörlü gibi seçimle gelinilen bir makam için adaylığını koyan bir Rotaryen, kendisini diğer adaylardan üstün olduğunu gösterir ve diğerlerine göre kendisine avantaj sağlayabilecek davranış ve hareketlerde bulunmamalıdır. Seçim propagandası ve kampanyası bu yasağa rağmen yapılırsa, bu durum o adayın diskalifiye edilerek adaylıktan çıkartılmasına neden olabilir.

Rotaryenler’e göre önemli olan husus, bir rotaryen’in geçmişte yapmış olduğu hizmetlerin niteliği, o makam için kendisinin uygunluğudur. Yapılacak bir seçimden önce, şansını arttırmak için özel bir çalışma yapmak, veya reklam ve propaganda yolu ile yayın yaparak, seçim şansını arttırıcı davranışlarda bulunmaya gerek duymamalıdır.

ROTARY VAKFI’NIN BAŞLANGICI

Çok büyük projelerden bazıları, çok küçük tohumların uygun zemine ekilmesiyle serpilip büyür. İşte Rotary Vakfı’nın kuruluş ve gelişim hikayesi böyle çok mütevazı bir başlangıca dayanır.

1917 yılında Uluslararası Rotary Başkanı Arch Klump, Atlantada rotaryenler’e hitaben yaptığı bir konuşmada şöyle diyordu: “Dünyaya yaygın iyi birşeyler yapmak istiyorsak, bunun için bağış kabul etmemiz çok uygun ve yerinde bir istek olur.” Dinleyen rotaryenler’in cevabı çok kibar ve olumlu olmuştu ilk başta, ana fondaki birikim çok yavaş gerçekleşiyordu.

Bundan bir yıl kadar sonra, ilk verilen ad olan “Rotary Bağış Fonu”na, ABD Missouri eyaletinde bulunan ABD Missouri eyaleti Kansas City Rotary Kulübü’nden yapılan ilk bağış geldi. Parasal olarak bu sadece 26.50 dolardı ve 1918 yılı Kansas City şehrinde toplanan konvansiyon organizasyonundan artan para idi. Bundan sonra her yıl küçük küçük bağışlar eklendi. Aradan altı yıl geçtikten sonra, bu fonda biriken paranın tutarı 700 doları ancak bulmuştu.

Bundan on yıl kadar sonra, 1928 Minneapolis Konvansiyonu’nda Rotary Vakfı parasal varlığı 50.000 doları buldu. 1937 yılında Rotary Vakfı 2 milyonluk bir hedef tesbit etti ama ne var ki, İkinci Dünya Harbi’nin aniden patlak vermesi bu amaca ulaşmayı imkansızlaştırdı, hedeften vazgeçildi.

1947 yılında Paul Harris’in ölümü ile Rotary Vakfı’nın bağış toplamak için yeni bir devir de açılmış oldu. Rotary’nin kurucusu Paul Harris anısına para ve hediyeler Vakıf’a akmaya başladı. İşte o günden sonra Vakıf, tam anlamıyla güçlenmeğe başladı ve çeşitli milletlerin halkları arasında anlayış ve dostça ilişkilerin geliştirilmesine yönelik olarak, bu soylu bağış iyice yaygınlaşmaya başladı. 1954 yılında, tek bir yıl içerisinde, bu Vakıf’a yarım milyon dolardan fazla bağış geldi. 1965’de ise, yapılan bağışların tutarı bir yılda bir milyon doları bulmuştu.

İşte, yukarıda söylediğimiz gibi ilk başlarda çok küçük ve mütevazı bağışlarla başlayan bu hareket giderek çok büyük bir Vakıf haline geldi ve şimdilerde dünyanın her tarafında eğitim ve insancıl işler için yılda 65 milyon dolar’dan fazla bağış, Rotary Vakfı’nda toplanmaktadır.

ROTARY VAKFI DAİMİ FONU

Vakıf’a bugüne ya da yarına ait birşey gibi değil, fakat gelecek yıllar ve nesiller açısından bakmalıyız.” sözleri Rotary Vakfı’nın babası Arch Klumph’a aittir. Bu nedenledir ki, Vakıf Daimi Fonu, Rotary’nin eğitim ve insancıl programlarının geleceğini teminat altına almanın en önemli yolu olarak kabul edilir. Daha önceleri, Dünya Anlayış ve Barışı İçin Vakıf olarak adlandırılan bu fon’a yapılan bağışlar, gelecek için yatırım teşkil eder. Nihayette, daimi fonun vakıf desteği için istikrarlı ve güvenilir bir kaynak oluşturması ve böylece her zaman asgari düzeyde bir program faaliyetinin garanti altına alınması ve gelecekte yeni ve genişletilmiş programlara imkan tanınması amaçlanmıştır.

Vakıf, Daimi Fona bağışta bulunanlara özel olarak Büyük Bağışçı, (Major Donors), Vasiyet Yoluyla Bağış Yapanlar (Bequest Society Members), Benefactors, gibi isimler verir. 10.000 Amerikan Doları ve üzerinde bağış yapanlara Büyük Bağışçı (Major Donors), 10.000 Amerikan Doları ve üzerinde yatırım planı yapanlara Vasiyet Yoluyla Bağış Yapanlar (Bequest Society Members), ve istekleri doğrultusunda yardım sağlayan veya Vakıf’a doğrudan 1.000 Amerikan Doları bağışta bulunanlara da Hayır Sahibi Benefactors ismi verilir. Bu kişiler, Rotary Vakfı’nın gelecekte de etkili bir kuvvet olarak kalacağını garanti ederler.

İYİ NİYET ELÇİLİĞİ BURSLARI

Rotary vakfı İyi Niyet Elçiliği Bursları Programı, dünyanın en yaygın eğitim bursu programıdır. 1947 yılında, dünyanın 11 değişik ülkesinden seçilen 18 genç erkek öğrenciye, bir başka ülkede, bir yıl süreli eğitim bursu Rotary Vakfı tarafından sağlanmıştır. Bugüne kadar dünyada 110 değişik ülkeden 34.000 kadar öğrenci, Rotary Vakfı tarafından öğrenim bursu almış ve bir başka ülkenin ev sahipliğinde öğrenim görmüştür. Bursu alan öğrencileri, 105 değişik ülkedeki rotaryenler ev sahipliği yapmışlardır. Başlangıcından beri Rotary Vakfı 413 milyon dolardan fazla bir miktarı eğitim amacıyla harcamıştır.

Başlangıcından beri, Rotar Vakfı burslarının özelliği, değişik ülkelerdeki insanlarda uluslararası anlayış ve iyi niyet oluşturma amaçlı olmuştur. Buradaki düşünce, Rotary burslu öğrencilerin ev sahibi ülke insanları arasında dostluk ilişkilerini güçlendirmektir. Bu nedenle, burs verilen kız veya erkek öğrencilerden, gittikleri ev sahibi ülkede gerek rotaryen olan gerekse olmayan gruplar içinde birer “İyi Niyet Elçisi” gibi davranmaları istenir. Her burslu öğrenciye, Rotary’e katılımını ve içinde bulunduğu kültürle bütünleşmesini sağlamak amacıyla, evsahibi rotaryenler arasından bir danışman tayin edilir.)

Rotary Vakfı, elçilik burslarına ilave olarak, Rotary 1994-95 yıllarından itibaren iki yeni tip bursu uygulamaya koymuştur. Bunlar, iki yıl için, birden çok yıllık elçilik bursları ile üç veya altı aylık verilen kültürel burslar olup, bu burslar diğer bir ülkede yabancı bir lisanı öğrenme, geliştirme amaçlıdır.

Rotary Vakfı’nın vermekte olduğu eğitim amaçlı bursların, geleceğe yönelik çok değerli bir yatırım olduğunun bilincinde olan rotaryenler, bu girişimin sonucu olarak dünyaya daha büyük bir karşılıklı anlayış ve iyi niyetin oluşmasında bu bursların çok önemli bir adım olduğunu çok iyi bilmektedirler.

ROTARY DÜNYA BARIŞ BURSLARI

1999 senesinde Rotary Vakfı, değişik ülke ve kültürlerden seçilmiş Rotary Dünya Barış Bursu alanlara, ileri derecede eğitim olanakları sağlanabilmesi için, dünyanın sekiz önde gelen üniversitesi ile ortaklık kurarak, “Barış ve Anlaşmazlıkların Çözümünde Uluslararası Araştırmalar İçin Rotary Merkezleri”ni kurdu. Her yıl, uzlaşma, barış çalışmaları ve uluslararası ilişkiler konularında, Sertifika Programları’na ve iki senelik Yüksek Lisans Programları’na katılmak üzere, 70 burslu öğrenci seçilmektedir. Her sene, her bir Rotary bölgesi, seçimlere katılmak üzere bir aday belirler. İlk Dünya Barışı Bursluları çalışmalarına 2002-03 akademik yılında başlamıştır.

Bu Rotary Merkezleri, geleceğin liderlerine, anlaşmazlıkların temel nedenleri, uluslararası ilişkiler, teorileri ve etkili işbirliği modelleri konularında çalışma imkanı sağlamaktadır. Akademik bilgilerin ötesinde, Rotary Bursluları kariyerlerinde kullanmak üzere uzlaşmanın sağlanması konusunda, tecrübe kazanmaktadır. Rotary Merkezleri aynı zamanda, uzlaşmanın sağlanması ve dünya anlayışı konularında ileri düzeyde araştırma yapma, yayın çıkarma ve öğretmenlik yapılabilmesi için de yardımcı olacaktır.

Barış ve Anlaşmazlıkların Çözümünde Uluslararası Araştırmalar İçin Rotary Merkezleri, Rotary’nin dünya anlayışı ve barışının sağlanmasında üzerine düşen görevde, heyecan verici yeni bir sayfa açacaktır. Rotary Dünya Barışı Bursluları’nın, dünya toplumlarına çeşitli şekillerde katkıda bulunmaları planlanmaktadır, bunlar arasında Birleşmiş Milletler gibi uluslararası kurumlarda çalışmak veya hükümetlerde diplomat, dış hizmetler uzmanı, ekonomist veya siyaset analisti olarak çalışmak sayılabilir.

GRUP İNCELEME DEĞİŞİM PROGRAMI (GİD / GSE)

Rotary Vakfı’nın en popüler, en yararlı programlarından birisi, iş ve meslek sahibi bireylerin gruplar halinde inceleme amaçlı değişim programıdır. 1965 yılında Kaliforniya ile Japonya bölgeleri arasında yapılan ilk değişimden sonra, şimdiye kadar toplam 9.000 grupta 44.500 kadar iş ve meslek sahibi erkek ve kadına bu program ile eğitsel deneyimler verilmiştir. Kısaca (GİD/GSE) programı olarak anılan bu değişim programında, iki Rotary bölgesi birbirleriyle eşleşerek karşılıklı olarak birbirlerine inceleme grupları gönderirler. 1965 yılından bugüne kadar, Rotary Vakfından (GİD/GSE) programı için 79.5 milyon dolar kadar bir para ayrılmış ve fiilen harcanmıştır.

(GİD/GSE) Programı’nı çekici kılan unsurlardan bir tanesi, ziyaret eden grubun üyelerinin karşı bölgedeki rotaryenler ve aileleri ile tanışıp konuşmaları ve birlikte bir süre yaşamaları ve bunları çok sıcak bir dostluk ortamında ve misafir – ev sahibi ilişkileri içinde yapma fırsatını bulabilmeleridir.

Meslek ve iş sahiplerinden oluşan bu gruplar, gittikleri ülkede ve bölgedeki çiftlikleri, okulları, sanayi tesislerini, ticari kurumları ve devlet dairelerini ziyaret ettiklerinde, kendi ülkelerinin birer “İyi Niyet Elçileri” olarak, ülkelerini tanıtım görevini yerine getirmektedirler. Kendi ülkelerini, ziyaret ettikleri ülkenin rotaryenleri’ne ve toplumuna da tanıtmış olurlar.

Son yıllarda meslek grupları veya kültürel gruplar arasında değişimler yapıldı. Bazı İnceleme Değişim Programı grupları, ülkeler arası insani projelerin geliştirilmesine yardımcı oldular. Pek çok kişisel temaslar ise uzun süreli dostluklara dönüştü.

Gerçekten de Rotary’nin Grup İnceleme Değişim Programı (GİD/GSE) çok sayıda rotaryen’e yeni bir dünya anlayışı kazandırmış ve bunu elde etmenin çok zevkli, pratik ve anlamlı bir yolunu vermiştir.

SAĞLIK, AÇLIK, İNSANLIK SAİ (3-H) ÖDENEKLERİ

1978 yılında Rotary, çok kapsamlı bir hizmeti dünya çapında başlattı ve bu hizmetle dünyada sağlık, açlık ve insanlık için kutsal bir savaş açmış oldu. İngilizce “Health Hunger and Humanity” olan adının ilk harfleriyle kısaca 3-H adı ile anılan “Sağlık Açlık ve İnsanlık Ödenek Programı”, tek tek veya ufak bir grup kulübün birleşip çözemeyeceği büyük bir dünya sorununa, büyük çaplı bir hizmet organizasyonu ile cevap vermek için yapılmış programları içeriyordu.

1978’den günümüze kadar 320’nin üstünde değişik 3-H projesi onaylanarak 74 ülkede bunların uygulanmasına geçildi. Bunların tahmini giderleri 85 milyon dolar’ın üzerindedir. Bu projelerin esas amacı, dünyanın her tarafındaki çeşitli ulus ve halkının sağlık durumunu iyileştirmek, açlığı önlemek ve insanlar arasında insani, kültürel ve toplumsal gelişmeleri arttırmak idi. Sonuç olarak dünyada istenen hedef, Rotary’nin ana prensiplerine uygun olarak dünyada uluslararası anlayışı, iyiniyeti ve barışı geliştirmektir.

İlk 3-H projesi Filipinlerde 6 milyon kadar çocuğun Çocuk Felci olarak bilinen Polio’ya karşı aşılanması projesi idi. Bu olay bizim şimdi Polio Plus programı olarak bildiğimiz programın doğuşuydu. Zamanla, 3-H projesi ilerledikçe dünyanın gelişmekte olan bölgelerindeki insanlara yardımı amaçlayan yeni programlar eklenmeye başladı. Şimdilerde, çeşitli ülkelerde 2 milyardan fazla küçük çocuğun yaygın bir aşılama kampanyası ile aşılanmasından başka olarak, daha iyi beslenme programları, mesleki eğitim, geliştirilmiş sulama projeleri ile tarım ürünlerinin arttırılması, çocuk felcine yakalanmış sakat kişilerin rehabilitasyonu ve bunun gibi, gelişmiş ülkelerde halk çoğunluğunun yararına olan bir takım programlar uygulamaya konuldu.

3-H programı altında uygulanan tüm bu projelerin mali giderleri, Rotary Vakfı’na gönüllü olarak bağışta bulunan rotaryenler’in verdikleri paralarla karşılanmaktadır. İleriki yıllarda, şimdi uygulamakta olan bu 3-H programının Rotary’nin en iyi hizmet faaliyeti olduğunun anlaşılacağı kesindir. Rotaryenler ihtiyaç ve mahrumiyet içinde olan insanlara, o insanlar dünyanın neresinde olursa olsunlar koşarlar, ilgi gösterirler ve önemserler.

EŞLİ ÖDENEKLER

Rotary Vakfı programlarından bir başkası da, uluslararası hizmetlerin yürütülmesinde çeşitli kulüp ve bölgelere yardımcı olabilecek Eşli Ödenekler prognamıdır. 1965 yılından beri, dünyanın çeşitli 191 ülkesinden, harcama tutarı 165 milyon dolar’ı geçen 16.000 kadar bağış, bu projelerin gerçekleştirilmesi amacıyla toplanmıştır.

Bu proje için, en az Rotary Vakfı’nın tayin ve tesbit etmiş olduğu miktar kadar bir bağışı kulüp veya bölge, kendi üyelerinden bağış olarak toplamalıdır. Bu gibi bağışlar toplandıktan sonra, bunlar dünyanın çeşitli yerlerindeki önemli ihtiyaçları karşılamak amacıyla kullanılmaktadır. Yapılan hizmetler arasında, hastahanelere yatak ilavesi veya alet alımı, okul programlarının geliştirilip donatılması, su kuyusu açmak, özel bakıcı gerektiren bedensel özürlülere yardım, yetimler yurduna gelir kaynakları sağlamak, sağlıkla ilgili kurumlar kurmak ve dünyada açlık ve fakirliğin egemen olduğu bölgelerde yiyecek dağıtmak, ilaç dağıtmak ve benzeri uluslararası toplumsal hizmetler vermek sayılabilir.

Yapılan bağışlar bazen, 15.000 dolar tutarındaki projeler için, bazen de 50.000 dolar kadar büyük projeler için olabilmektedir. Ama çoğu 5.000 ile 10.000 dolar arasındadır.

Eşli Ödenekler, imkanları az olan ailelere düşük maliyetli barınaklar yapmak dışında hiçbir zaman bir bina yapımında kullanılmayacağı gibi başlatılmış bir başka program veya bitmiş bir başka program için kullanılamaz. Rotaryenler’den kişisel katılım da beklenmektedir ve şüphesiz bundan faydalananlar sadece yardım alanlarla sınırlı kalmayacaktır.

Eşli Ödenekler, Rotary Vakfı’nın çok anlamlı bir programıdır ve Rotary kulüplerinin, başka ülkelerdeki muhtaç kişilere hizmet götürme projelerinin destekleyicisi olma yolunda önemli bir teşvik unsurudur. Bu program, dünyada karşılıklı anlayış ve iyi niyet duygusunu Rotary Vakfı’nın amaçları doğrultusunda arttıran gerçekçi bir programdır.

BİREYSEL VE BÖLGESEL SADELEŞTİRİLMİŞ BAĞIŞLAR

2002 senesinde, Rotary Vakfı Saymanları, İnsani Bağışlar’ın yapısını sadeleştirdi ve bazı bağış programlarının yerine Bireysel Bağışlar ve Bölgesel Sadeleştirilmiş Bağışlar’ı koydular.

Rotary Gönüllüleri ve Keşif Bağışları’nın yerini alan Bireysel Bağışlar yurt dışında bireysel olarak hizmet projeleri planlayan ve yürüten rotaryenler’in seyahat masraflarını karşılar. Gönüllüler kendi ülkeleri dışında bir ülkede, bu ülkedeki bir Rotary Kulübü’nden davet almış olmak şartıyla hizmet üretmelidirler.

Bölgesel Sadeleştirilmiş Bağışlar, 1 Ocak 2003’de safha safha sona erdirilmiş olan İnsani Ulaşım Bağışları, Toplumsal Yardım Programı Ödülleri ve Yeni Fırsatlar Bağışlarıyla aynı ihtiyaçlara cevap vermek için hizmet ederler. Bölgelerin hizmet aktivitelerini ve insani çabalarını destekleyen bu bağışlar, katılımcı bölgelerdeki bölge tarafından tayin edilen fon’dan destek alır.

POLİO PLUS

Polio plus, dünyada yaygın bir halde var olan poliomyeletes (Çocuk Felci) hastalığını 2005 yılına kadar ortadan kaldırmak için ve çocukları aşılamak amacıyla yapılan yaygın bir aşılama kampanyasıdır. Bu kampanya, 1985 yılında, gelişen dünyanın çocuklarına polio’ya beş yıl süresince bağışıklık kazandırabilmek için, gerekli olan 120 milyon Amerikan Doları miktarındaki bağışı toplamak amacıyla kurulmuştur. 1988’de sonlandırılan Polio Plus para toplama kampanyası, 247 milyon Amerikan Doları’na ulaşmıştır ve 2005 yılında rotaryenler’in polioyu yoketme çabalarına olan katkıları 500 milyon Amerikan Doları’nı geçmiştir. Diğer yandan, Uluslararası Rotary bünyesinde toplanan dev gönüllü ordusu, en az bu kampanya kadar önem taşır. Binlerce gönüllü, “Ulusal Bağışıklık Kazandırma Günleri”nde, yerel düzeyde destek sağlamakta ve bağışıklık kazandırma ve polioyu yoketme topluluklarını seferber etmektedirler.

Rotary, 1988 yılında Dünya Sağlık Teşkilatı ”WHO“ ile birleşerek 2005 yılına kadar yani Rotary’nin 100 Yıl dönümünde, dünyadan çocuk felci hastalığını tamamen kaldırmayı hedeflemişti ve Rotary, The World Health Organization (WHO) Dünya Sağlık Teşkilatı, The United Nations Children’s Fund (UNICEF), The U.S Centers for Disease Control and Prevention (CDC), devlet ve benzeri sağlık örgütleriyle birlikte el ele ortak olarak, çocuk felci hastalığını dünyadan kaldırmak için savaşmaktadır.

Uluslararası Rotary ve onun ortaklarının çabaları sonucunda, yaklaşık iki milyar çocuk ağızdan polio aşısı almış ve çocuk felcinden korunmuştur. 1994’de WHO Amerika’nın, 2000’de Batı Pasifik bölgesinin ve 2002’de Avrupa’nın tamamen poliodan temizlendiğini açıklamıştır.

2002’ye gelindiğinde, 1985 senesinden beri polio vakalarında %99 oranında bir azalma görülmüştür. Çabalar, polionun halen görülmekte olan Afrika ve Güney Asya’daki 10 ülkede de yok edilmesi üzerinde odaklanmıştır.

Bu tür bir hastalığın dünya yüzeyinden tamamen silinmesi gerçekte çok güç olacak gibidir; (dünyada bir tek çiçek hastalığı mikrobunun kökü kurutulabilmiştir ve çok masraflı bir savaş olmuştur. Polio’nun dünya yüzeyinden tamamen silinmesi işi, tüm dünya toplumlarına 3 milyar dolara mal olabileceği hesaplanmıştır. Böyle bir savaşın dünyadaki tüm insanları kapsayacak biçimde başarıya ulaşabilmesi için, çocukların tek tek aşılanması, şüpheli her vakanın mutlaka sistemli olarak bildirilmesi, hastalığın yaygınlaşma meyli göstermesi halinde, insanların hepsinin aşılanması ve bir laboratuvar ağı kurularak hastalığın her safhasını kapsamlı bir şekilde takibi gereklidir.

2002 senesinde toplanan bağışlardaki 275 milyon Amerikan Doları miktarındaki açık, hastalığın global olarak yok edilebilmesindeki en büyük engeldi. Bu açığın kapatılabilmesi için gerekli olan parayı toplamak üzere, Rotary 2002-03 yılında 80 milyon Amerikan Dolarını toplamayı amaçlayan “Sözümüzü Tutalım, Polioyu Yok Edelim” isimli yeni bir kampanya başlattı.

Global Polio’dan Arındırma Girişimi Grubu’nun 2006 şubat ayı başında yapmış olduğu açıklamada, Mısır ve Nijer’de 12 aydır Polio vak’asına rastlanmaması nedeniyle bu iki ülkenin hastalıklar buluna ülkeler listesinden çıkarıldığını açıklamıştır. Böylece son üç yıldır ilk defa ülke sayısında azalma olmuş ve dünyada Afganistan, Hindistan, Nijerya ve Pakistan olmak üzere Polio’ya rastlanan ülke sayısı dörde inmiştir. Ayrıca bundan böyle Polio’dan etkilenen ülkelerde kullanılacak aşının “monovalao” olacağı açıklanmıştır. Daha önce 2005 yılında tamamlanması gereken kampanya, dünyada Polio görülen son dört ülkeden de kalkıncaya kadar devam edecektir.

Dünyada hiçbir sivil toplum örgütü, Polio Plus kadar büyük çapta bir hizmet vermemiştir. Gerçekten de, bu program dünyanın şimdiye kadar görmüş olduğu en büyük insani hizmettir. Her rotaryen bu başarıdan gurur duymaktadır.

PAUL HARRİS DOSTLARI

Rotary’de Rotary Vakfı’na gönüllü olarak bağış verilmesini arttırma yolunda en önemli adım 1957 yılında olmuştur. 0 yıl Paul Harris Dostları adına bir bağış kampanyası açılması ilk defa teklif ediliyordu. Bu fon’a yapılan 1.000 dolarlık bağış yapma fikri çok yavaş gelişiyordu. Ama 1970 yılına gelindiğinde bu fon’a yapılan bağışlar birden popüler olmaya başladı. Özellikle Paul Harris Dostları’na verilen madalyalar, rozetler ve gösterişli belgeler ile bu fon’a dünyanın dört bir yanından rotaryenler ve rotaryenler’in dostları tarafından yapılan bağışlar akmaya başladı. 2002 yılı itibariyle 813.000 Paul Harris Dostu Rotary Vakfı’nın listesine isimlerini yazdırmışlardır.

Paul Harris Dostları fon biriktirme kampanyası ile birlikte Dost Adayları üyeliği de ihdas edilmiştir. Paul Harris Dostları olarak kabul edilmek için bir defada 1.000 dolar bağışta bulunmak gerekirken, önce 100 dolarlık bağış yapıp bunu sonradan 1.000 dolara tamamlama tahhüdünde bulunan üyeler bu süre içerisinde Paul Harris Dostları sıfatını almazlar, ancak bağış toplamı tamamlandığında asil olarak Paul Harris Dostları’na katılırlar.

Bu fon’a tekrar 1.000 dolar bağışta bulunan Paul Harris Dostları’na bunun sembolü olarak altın bir rozet verilmektedir. 2.000 den 6.000 dolara kadar yapılan bağışlarda, bu rozet’in üzerindeki her mavi taş, bağışlanan 1.000 doları gösterir. Kırmızı taşlı altın rozetler ise, 7.000 den 9.000 dolara kadar olan bağışı ifade eder.

Dünyada iyi niyet ve karşılıklı anlayışın yapılanması ve gelişmesi için çok çeşitli programlar üreten Rotary Vakfı’nın, yeni projeler üretebilmesi için gereken maddi desteği sağlamada çok büyük bir teşvik unsuru olan Paul Harris Dostları’na katılmak, her rotaryen’in gönlünde yatan bir idealdir.

ROTARY VAKFI ÜSTÜN ve SEÇKİN HİZMET ÖDÜLLERİ

Rotary Vakfının Müteveli Heyeti tarafından zaman zaman Rotaryenler’e verilen iki tane çok özel takdir belgesi vardır. Bunlar, Rotary Vakfı tarafından üstün hizmette bulunan rotary üyelerine, hizmetlerinin takdir edildiğini göstermek üzere verilen belgelerdir. Rotary’nin verdiği belgelerden “Üstün Hizmet Ödülü”, Rotary Vakfı programlarını geliştirme yolunda belirgin ve özverili hizmette bulunan rotaryenlere verilir. Böylece, Vakfın amacı olan, dünyada yaşayan insanlar arasında karşılıklı anlayış ve dostluk ilişkilerini güçlendirme yolunda üstün katkıda bulunan bir rotaryen bu belge ile takdir edilmiş olur.

İkinci ödül olan “Seçkin Hizmet Ödülü” ise, Rotary Vakfı’na çok daha geniş, kapsamlı ve özverili olağanüstü hizmet veren ve bu hizmetleri bölgesel sınırları aşıp uzun süreli olarak devam eden rotaryenler’in hizmetlerini takdir için verilir. Seçkin Hizmet Ödülüne hak kazananlar, genelde, normal olarak “Üstün Hizmet Ödülü” almaya hak kazanmış, ancak uluslararası anlayışı arttırma gayretleri devamlı olan rotaryenler’dir ve Rotary Vakfı tarafından onurlandırma belgesi olarak verilir.

Bu seçkinlik göstergesi olan belgeler, kişilikli örnek bir hizmet sergileyen ve maddi katkısı aranmadan bu davada Rotary Vakfı’na kendini adayan kimselere verilmektedir. Genellikle bir yıl içerisinde bu tür ödüle layık görülen kişilerin sayısı 50’yi geçmiştir. “Üstün Hizmet Ödülü” almaya hak kazanan bir rotaryen normal olarak aradan 4 veya daha fazla yıl geçmedikçe Seçkin Hizmet Ödülü’ne aday gösterilemez

Rotary Vakfı Mütevelli Heyeti’nce bu ödüllere layık bulunmak ve böyle bir ödülün alınması, herhangi bir rotaryen için çok gurur verici bir olaydır.

ROTARY’DE HALKLA İLİŞKİLER

1923 yılında bir Rotary politikası olarak benimsenen “Rotary’nin hiç bir faaliyeti reklam ve kendini tanıtma amacıyla yapılmamalıdır.” prensibi, Rotary kulüpleri’nin yaptıkları toplumsal hizmetlerin kimselere duyurulmaması ve halkla ilişkiler konusunda girişimde bulunmaması gerektiği gibi algılanmıştır.

Gerçekte, 1923’de kabul edilmiş olan bu prensip beyanı, bir başka şekilde ifadesini bulmuştur. Bunda da: İyi yürütülmüş değerli projelerin halka duyurulması Rotary etkinliğinin göstermesi açısından önemli görülmüştür.

1970 yılının ortalarında ise, daha modern bir halkla ilişkiler metodu benimsenmiştir. Halkla ilişkilerin iyi olması, iyi bir duyuru faaliyeti ve olumlu bir imaj yaratılması Rotary’nin amaçları için yapılmalıdır ve gereklidir. Çünkü esas hedef karşılıklı anlayışın gelişmesi, amaçlarının ve programlarının takdir edilmesi, destek görmesi ve Rotary’nin insanlığa hizmet ağının büyütülmesidir. Bugün birçok rotaryen’in kabul ettiği gibi, Rotary’nin başarısı, hayatsal önem taşıyan aktif bir halkla ilişkilere dayanır.

İyi yürütülmüş bir hizmet projesi, Rotary mesajının halkla iletilmesinde en etkili bir araçtır. Rotary kulüpleri, başarı ile tamamladıkları bir hizmet projesini, halka duyurmak için her türlü gayreti göstermeleri gerekir.

Rotary kulüpleri ve bölgeler, yaptıkları toplumsal hizmet çalışmalarını uygun yöntemlerle halka duyurup halkla ilişkilerini etkin hale getirirken, Rotary denilince biz rotaryenler’in aklına soylu amaçlarımız ve nedenlerimiz’in geldiğini; ancak, dünyadaki diğer insanlar Rotary’yi düşündüklerinde Rotary’nin onlar için ancak yapılan işler ve gerçekleştirilen hizmetler demek olduğunu her zaman hatırımızda bulundurmalıyız.

UR WEB SITESI

1990’ların sonlarından beri Uluslararası Rotary, Internet’i üyeleriyle iletişim kurmak ve Rotary’nin program ve aktivitelerini duyurmak amacıyla kullanmaktadır. Resmi UR Web Sitesi, www.rotary.org, üyelerin Rotary yayınları sipariş edebilmelerini, Rotary Vakfı’na yardımda bulunabilmelerini ve UR Konvansiyon’u ve diğer toplantılara kayıt yaptırabilmelerini sağlar.

Kulüp görevlileri, sitenin ilgili bölümüne girerek kendi kulüplerinin üyelik bilgilerinde değişiklik yapabilirler. Kulüpler, nerede toplanıyor fonksiyonundan yararlanarak telafi yapabilecekleri yerleri belirleyebilirler. Sitenin Download Merkezi’nden bir dizi yayın ve formlara ulaşılabilir ki bu da rotaryenler’e Rotary materyallerini kolay ve ucuz elde etme imkanını verir. Temel Rotary bilgilerine sekiz lisanda ulaşılabilme imkanı sağlar.

UR Web Sitesi, en son Rotary haberlerini de içeren son derece geniş bir alanda bilgi kaynağıdır. Tüm rotaryenler için “www.rotary.org” ziyareti aydınlatıcı olacaktır.

ROTARY AMBLEMİ’NİN KULLANIMI

UR amblemini ve “Rotary” kelimesinini de içeren birçok kelime ve logo, tüm dünyada UR, Rotary Kulüpleri ve rotaryenler tarafından kullanılan tescilli markaların tamamı “Rotary Amblemleri” olarak tanımlanır. Uluslararası Rotary’yi temsil eden işaretleri içeren ve Rotary’nin sembolü olarak kullanılan amblem hem bir ticari marka olarak, hem de “hizmet markası” olarak 40 dan fazla ülkede tescil edilmiş bulunmaktadır. Böylece, markalar derneğin özel kullanımına sunulurken, amblemin bir başkası ve yetkisiz diğer kuruluşlar tarafından uygun olmayan biçimde kullanımı da Uluslararası Rotary tarafından önlenmiş olur. UR Yönetim Kurulu, Yöntem El Kitabı ve Rotary kurallarında, rotaryenler, Rotary Kulüpleri, Bölgeler ve diğer Rotary birimleri tarafından Rotary amblemleri’nin kullanılma yöntemlerini tanımlamıştır.

Rotary amblemlerinin gururla takılması ve kullanılması, tüm rotaryenler’in önceliği ve sorumluluğudur. Rotary amblemlerinin, UR Yönetim Kurulunun belirlediği kurallarla kullanılması, bu amblemlerin yanlış kullanımlarını engeller ve rotaryenler’in yararına kullanımını sağlar.

Tek başına kullanıldığında “Rotary” ve Rotary amblemi, UR ve onun ideallerini tanımlar. “Rotary” ve Rotary ambleminin bir faaliyet, kulüpler, bölgeler, veya diğer Rotary birimleri ile bağlantılı kullanıldığı durumlarda, bu isimler de eşit şekilde ve duyarlılıkta eklenmelidir. Bu kulübünüzün veya bölgenizin tam tanınmasını sağlar. Kulüpler ve bölgeler, Rotary amblemlerini, kontrol edilemeyen ve rotaryen olmayan kişi veya kuruluşların aktviteleri ile bağlantılı olarak kullanmazlar. Bir kulüp veya bölge vakfı aktivitesi isimlendirilirken, “Rotary” ve “Vakıf” kelimeleri arasında en az bir kelime daha olmalıdır – örneğin, Rotary Sedona West Vakfı, veya Chicago Rotary Kulüp Vakfı.

Kulüpler ve bölgeler, Rotary amblemleri kullanılırken, hiç bir şekilde bunları değiştirmemeli, veya tam şekli dışında yeniden üretmemelidir. Rotary amblemleri yeniden renklendirilmemeli, eğer tek bir renk dışında renklendirilme zorunluluğu varsa , resmi mavi ve altın renkleri ile yapılmalıdır. Rotayenlerin, Rotary amblemi içeren ürünleri, amblemlerin doğru üretildiğinden emin olunması ve lisanssız üreticiler tarafından kullanılmaması için UR’den resmi lisansı olanlardan almaları teşvik edilir. Rotaryenlerin, Rotary amblemini rozet olarak takmaları teşvik edilir, fakat amblem hiçbir şekilde iş kağıtlarında, karvizitlerde veya rotaryenlerin işlerinin kapı veya pencerelerinde kullanılamaz.

Rotary amblemi hiçbir şekilde ticari amaçla kullanılamaz. Rotary amblemleri, Rotary kulüplerinin ve verdikleri hizmetlerin simgesidir ve sadece kulüpleri, üyelerini, projelerini ve programlarını tanımlamak için kullanılır. Bu amblemin hiçbir şekilde bir politik kampanya için veya Uluslararası Rotary tarafından tanınmayan bir başka ad veya amblemle birlikte kullanılmasına izin verilmez. Rotary logolarını, sponsorluk veya ortaklık amaçalarıyla kullanmak isteyen Rotary Tüzel Kişileri, güncellenmiş U.R Yönetim Kurulu yönetmeliği için, U.R Sekreterlik ofisindeki, Kulüp ve Bölge Yönetim Kurulu temsilcileri ile irtibata geçmelidirler.

Rotary amblemleri UR web sitesi www.rotary.org adresinden yüklenilebilir.

ÖZEL ROTARY GÜNLERİ VE TAKVİMİ

Rotary takviminde yılın bazı ayları, Uluslararası Rotary’nin önemli bazı programlarının vurgulandığı ve uygulandığı özel aylardır.

Her yılın Ocak ayı Rotary’nin Tanıtım (Bilinçlendirme) Ayı’dır. Bu ay içerisinde Rotary hakkında daha fazla bilgi edinme ve çalışmalarını öğrenmek üzere toplumun ve üyelerimizin daha çok haberdar olmaları için çalışılmalıdır.

Şubat ayı ise Dünya Anlayış Ayı’dır. Bunun için Şubat ayının seçilmiş olmasının nedeni 23 Şubat gününün Uluslararası Rotary’nin kuruluş yıldönümü olmasıdır. Bu ay içerisinde Rotary kulüpleri özel programlar düzenleyerek uluslararası anlayış ve iyi niyeti arttırıcı etkinlikler yapmak, Dünya Toplum Hizmeti projelerini dünyanın çeşitli yerlerinde yaygınlaştırmak gibi faaliyetlere ağırlık verilir.

13 Mart gününe isabet eden hafta ise Dünya Rotaract Haftası olarak kabul edilmiştir. Bu hafta içerisinde Rotary kulüpleri ve Bölgeler bazı projelerin Rotaract kulüpleriyle birleştirerek onların çalışmalarına ışık tutarlar.

Nisan ayı Rotary’nin Dergi Ayı’dır. bu ay süresince Rotary kulüpleri “THE ROTARIAN’ adlı derginin ve bölgesel diğer Rotary yayınlarının okunması ve kullanımını arttırıcı çalışmalarda bulunurlar, programlar düzenlerler.

Haziran Dostluk Ayı , üyelerin bir düzineden çok Rotary dostluk birlikleri ile ilişkilerini geliştirmek ve hizmet verme ideallerini hobiler ve meslekler etrafında birleştirildiği bir zamandır.

Temmuz Okuryazarlık Ayı, kulüplerin kendi okuryazarlık projelerini geliştirdiği ve dünya çapında tüm rotaryenler’in cahillik ile savaştığı bir zamandır.

Ağustos ayı Üyelik ve Üyelik Geliştirme Ayı’dır. Bu ayda Rotary’nin büyüme gereksinimi, yeni üyelerin araştırılması ve yeni kulüpler kurulması üzerinde durulur.

Eylül ayı Gençlik Ayı’dır. Dünyadaki Rotary kulüpleri çocuklara ve gençlere yönelik Rotary destekli programlara özel bir önem verirler. Bu ay içerisinde kulüplerin çoğu gençlik değişim faaliyetlerine ayrı bir ilgi göstererek çalışmalarını bu konuda yoğunlaştırırlar.

Ekim ayı Meslek Hizmetleri Ayı’dır. Bu ay içerisinde kulüpler tek tek her rotaryen’in meslek ve iş yaşamlarının önemini vurgulayarak ön plana çıkartırlar. Düzenlenen özel faaliyetlerle Meslek Hizmetleri Komitesi’nin çalışmalarını arttırırlar.

Kasım ayı Rotary Vakıf Ayı’dır. Çeşitli kulüpler ve bölgeler Rotary Vakfı’nın programlarına dikkati çekecek çalışmalar yaparlar. Bu çalışmalar ile, vakfa maddi destek sağlanır ve bağış toplamaya yönelik faaliyetler ve duyurular yapılır.

5 Kasım ile başlayan hafta, Dünya Interact haftasıdır ve Rotray kulüplerinin Interact Kulüpleri ile ortak proje planladıkları haftadır.

Bu özel zamanların her biri, rotaryenler arasında birbirinden başarılı programların tanınmasına ve tanıtılmasına vesile olur.

ROTARY’DE YENİ KULÜPLERİN OLUŞMASI ve ROTARY’NİN YAYGINLAŞTIRILMASI

Bu sürekli artış olgusu içinde sayısal olarak artan Rotary kulüpleri, Uluslararası Rotary’nin dünya çapındaki programlarının ve etkinliğinin yayılmasında çok önemli bir unsurdur. Aslında, yakın senelerde yeni kulüplerin kurulması, üye artışını destekleyen güç noktasıdır. Rotary’nin temel prensiplerinin serbestçe uygulanabileceği her yerde yeni Rotary kulüpleri kurulabilir. Başarılı bir kulübün kurulup çalışmalarını sürdürülebileceği her ortamda yeni bir kulüp kurabilir. Örneğin, 1990’dan itibaren kurulan birçok yeni kulüp, Doğu Avrupa’daki yeni demokrasiye geçmiş ülkelerdedir. UR Yönetim Kurulu, daha önce kulüp bulunmayan ülkelerde, Rotary kulübü kurulması için onay vermelidir.

Yeni bir kulübün kurulabilmesi için o kulübün, Rotary hizmetleri verebileceği belirli bir “semt”te içinde yeterli sayıda iyi karakterli, iş ve meslek sahibi kişilerin bulunması, o yörede bir kulübün kurulması için yeterlidir. Teklif edilecek yeni bir kulübün kurulabilmesi için o yörede en az 40 iş ve meslek sınıfı ile en az 20 üye olmak isteyen kişinin olması gereklidir.

Bölge Guvernörleri, yeni kulüplerin oluşumunda onaylanmasından ve izlenmesinden sorumludur. Yeni bir kulüp, kuruluş aşamasında öncelikle kendi semti veya yöresinde bir araştırma yaparak yeni kulüp kurmak suretiyle yaygınlaştırma imkanlarını araştırmalıdır. Yeni kulüplerin kurulması aşamasındaki kuruluş organizasyonları Bölge Guvernörü’nün tayin edeceği bir temsilcinin nezaretinde yapılmalıdır. Yeni bir kulübün kurulması sırasında istenilen hususlar Standart Rotray Kulübü Ana Tüzüğü’nün yeni üylerce kabulü; meslek ve iş sınıflandırmaları açıkça yapılmış 20 yeni üyenin başvurusu; kayıt için gerekli tescil ücretinin ödenmiş olması, aday kulübün haftalık toplantılarını yapıyor olması ve kurulan yeni kulübün açıkça belirleyen adının benimsenmiş olması gereklidir. Bir aday kulübün, resmen Rotary kulübü olarak tanınabilmesi için, o kulübün Uluslararası Rotary Yönetim Kurulu tarafından onaylanması yani, charter işleminin resmen kabul edilmiş olması şarttır.

Yeni kulüplerin kuruluşuna yardımcı olup işbirliğinde bulunmak, her rotaryen’in asli görevi ve bulunmaz bir fırsatıdır. Yeni kulüpler Rotary’nin uzun dönem yaşamasını ve tüm dünyadaki insani hizmetlere taahhüdünü kuvvetlendirir.

RENKLİ GUVERNÖR CEKETLERİ

En yeni Rotary geleneklerinden biri 1984-85 döneminde, bölge guvarnörlerinin, resmi Rotary toplantılarında sarı spor ceket giymeleri ile başladı. Bundan sonraki yıllarda UR Başkanı, bölge guvernörleri ve diğer Uluslararası Rotary mensupları için renkli bir ceket seçti. Carlos Canseco’nun sarı ceketini, Paulo Cosas’ın yeşil (1990 – 91), Clifford Dochterman’ın kırmızı (1992-93), Luis Giay’ın tuğla rengi (1996-97), Glen Kinross’un deniz köpüğü yeşili (1997-98), Rajendra Saboo’nun buğday rengi (1991-92) ve Hugh Archer’ın kestane rengi ceketleri takip etti. Gelenksel denizci mavisi ceketler Charles Keller (1987-88), Bill Huntley (1994-95), Herbert Brown (1995-96) ve James Lacy (1998-99) dönemlerinde giyildi. Değişik renk ve tonlar diğer başkanlar döneminde de kullanıldı.